di. 28 jan 2020

De verspreiding van het Coronavirus blijft de krantenkoppen domineren en de aandelenbeurzen verloren gisteren zo’n 2,5%. Sinds vorige week zijn er immers een aantal nieuwe ontwikkelingen te melden. Het aantal controles en de waakzaamheid is fors gestegen en het virus verspreidt zich snel: sinds vorige week verdubbelt het aantal besmettingen om de 2 dagen. De beurzen van China en Hongkong zijn nog enkele dagen gesloten door het Chinese nieuwjaar , zodat de marktimpact nog niet echt zichtbaar is. Maar de daling op andere Aziatische markten (bijvoorbeeld Japan) geeft wel duidelijk de nervositeit aan.
Maatregelen wegen op het sentiment
Het virus is nu officieel overdraagbaar van mens tot mens, waarbij mensen ook tijdens de incubatieperiode het virus kunnen overdragen. Dat maakt dat het snel gaat. In China werden gisteren al zo'n 2744 besmettingen geteld, met nog eens bijna 6000 mensen met symptomen. Het virus lijkt daarmee goed op weg om de SARS-besmettingen van 2003 binnenkort te overschrijden. Het aantal te betreuren doden loopt nu al op tot zo'n 80 en dat stemt ook beleggers tot nadenken. Ondertussen is ook de eerste besmetting in Europa een feit: 3 Fransen liggen in quarantaine in Parijs en Bordeaux. Wereldwijd nemen landen stevige maatregelen, niet in het minst China zelf. Meerdere steden blijven in lockdown, het verkeer tussen steden wordt ingeperkt, nieuwe ziekenhuizen worden gebouwd en de Chinese vakantieperiode is verlengd om verdere verspreiding tegen te gaan.
Economische impact
Voorlopig is het moeilijk in te schatten wat de economische impact van het virus is, en vooral wat de maatregelen ter bestrijding ervan opleveren. We lijsten enkele elementen op:
- De lockdown van de steden, de inperking van het verkeer van personen en de verlenging van de vakantieperiode rond Chinees Nieuwjaar zal een zekere impact hebben op de economische groei in het eerste kwartaal.
- De impact zal vooral te voelen zijn in de consumptiesector, die wellicht een stevige terugval zal kennen. Kleinhandelsverkopen zullen vertragen of misschien zelfs een negatieve groei kennen voor enkele maanden.
- Indien de vakantieperiode langer zal duren dan gepland, kan ook de Chinese industriële productie tijdelijk lager liggen. De jaarlijkse impact van Chinees Nieuwjaar kan dit jaar dus hoger liggen. Dit kan ook impact hebben op bedrijven buiten China, in zoverre ze afhankelijk zijn van Chinese onderdelen.
- Maar ook tijdens de SARS-crisis van 2003 lag de Chinese groei tijdelijk lager. Dit werd echter vrij snel gecompenseerd eenmaal de crisis na een tweetal maanden bedwongen was.
- De Chinese overheid kan compenserende maatregelen nemen om dat groeiherstel te bevorderen: een groter overheidstekort voor 2020 en de versoepeling van kredieten naar banken, of zelfs de verlaging van de beleidsrente of 'reserve requirement ratios' zijn beproefde recepten uit het verleden om de groei terug aan te wakkeren.
Reactie op de financiële markten
Net voor het begin van de Chinese nieuwjaarsperiode nam de risico-aversie toe in China. Markten en vertrouwen gaan hand in hand, en de toegenomen onzekerheid doet beleggers toch wat twijfelen: Aandelenmarkten waren het jaar goed gestart en staan wereldwijd nog op winst. Toch zien we dat intussen de meeste Aziatische beurzen die winst zijn kwijtgespeeld en Europese aandelen licht lager staan dan begin januari. Tijdens de SARS-epidemie bleven (Aziatische) markten in een risico-averse modus zolang het aantal nieuwe gevallen niet gepiekt was. Eens over de piek heen verminderde de nieuwsaandacht en veerden de markten snel terug op.
Impact op beurzen
Bij de SARS-crisis in 2003 gingen de meeste beurzen wereldwijd lager in de beginperiode van de crisis – tot de eerste globale epidemiewaarschuwing door de WHO op 12 maart. In de tweede fase – tot de piek van het aantal besmettingen op 25 april – zagen we een herstel van de beurzen wereldwijd, maar hield de druk nog aan op de beurzen van de landen waar het grootste aantal slachtoffers viel te betreuren (China, Taiwan, Hongkong en Singapore). Maar ook die beurzen herstelden zich nadien. Bedenk wel dat het belang van China in de globale aandelenbeurzen ondertussen is toegenomen tot 4,2%. En ook de invloed van de Chinese economie en consumenten is sterk toegenomen.
Impact op sectoren
Bij enkele sectoren is er wellicht meer impact te voelen: de cyclische (en niet-cyclische) consumentengoederen zullen de lagere Chinese vraag voelen. Transport (deel van industriële sectoren) en de financiële sectoren (bv. verzekeraars) kunnen eveneens hierdoor gehinderd worden. Enkele sectoren die het relatief beter deden waren de klassiekere sector gezondheidszorg, de defensievere nutsbedrijven en de energiesector.
Conclusie
Voorlopig lijkt de piek van het aantal gevallen nog niet bereikt en houdt de onduidelijkheid de financiële markten bezig. Lessen uit de SARS-epidemie van 2003 geven aan dat deze nervositeit nog wel even aan kan houden, maar ook dat de geleden verliezen vrij snel terug kunnen worden goedgemaakt.