Na de stevige beurscorrectie van eind 2018 leek niets de aandelenmarkten in 2019 uit hun lood te slaan.  De voorbije vier maanden gingen de beurzen onverminderd hoger. Tot nu, want het spook van een escalerende handelsoorlog steekt opnieuw de kop op. Tegenover de piek van 30 april verloor de S&P-index ruim 4%. Ook de Chinese beurs tekent een verlies van meer dan 10% op. Beide noteren echter wel nog feestelijk boven het niveau van 1 januari. KBC Asset Management analyseerde de beursdip.

Tweet in het kruidvat

Zoals wel vaker was de aanleiding een tweet van president Trump, die gefrustreerd is omdat de onderhandelingen met China over een handelsakkoord in het slop zitten. Hij voelt zich gesterkt door zijn (hoogst persoonlijke) analyse dat de toegenomen handelsfricties de Amerikaanse economie niet schaden.

De initieel nog uitgestelde verhoging naar 25% invoertarief op Chinese goederen ging afgelopen vrijdag in en ook de invoerheffingen op de voorlopig niet gepenaliseerde Chinese uitvoer naar de VS werden aangekondigd. Op 17 mei zou de Amerikaanse regering hierover een voorstel formuleren. China ging niet door de knieën voor dit tarievengeweld en kondigde zelf, met ingang van 1 juni, invoerheffingen op Amerikaanse goederen aan. Hiermee komen de onderhandelingen in moeilijk vaarwater, een scenario waarmee de markten geen rekening hielden.

Oorzaak of aanleiding?

De vraag is uiteraard of de vastgelopen onderhandelingen aanleiding of oorzaak zijn van de correctie. Volgens KBC AM waren de financiële markten al wat langer op weg naar een beurscorrectie, om volgende redenen:

• De groei van het Amerikaanse BBP (bruto binnenlands product) kwam dit jaar verrassend sterk uit de startblokken. Dat was vooral te wijten aan eenmalige voorraadopbouw en minder aan fundamentele groei van de uitgaven.
• De vertrouwensindicatoren zijn uitgebodemd, maar blijven op een laag niveau. In de rest van de wereld blijft de economische groei, vooral in de industrie, erg zwak.
• De bedrijfswinsten vielen in het eerste kwartaal wereldwijd terug. Dat was niet geheel onverwacht, maar het onderstreept wel de kwetsbaarheid van de markten. In de eurozone is het trouwens het tweede kwartaal op rij dat die bedrijfswinsten een stap terugzetten.

Kortom het fikse herstel van de aandelenmarkten sinds de jaarwisseling moet eerder worden gezien als reactie op de overdreven koersval van eind 2018 en werd vooral aangevuurd door de centrale bankiers die zich veel minder streng opstellen. Denk maar aan de bocht van de Federal Reserve en het zoveelste uitstel van de rentenormalisering in de eurozone. Om een vervolg aan deze koersstijging te breien waren betere macro- en bedrijfseconomische fundamenten nodig en die zijn er voorlopig maar mondjesmaat.

Op weg naar een recessie?

Blijft het bij een tijdelijke beurscorrectie of zet deze beursdaling zich verder door?  Dat hangt zoals vaak af van de economie. We moeten ons dan ook behoeden voor te veel pessimisme.

• VS: De VS zit al verder in de economische cyclus. Er moet niet meer gerekend worden op een economische groei van 3% of meer, maar laat ons vooral de weerbaarheid van de Amerikaanse economie niet onderschatten. De jobmotor draait nog steeds op volle toeren en de centrale bank blijft zich flexibel opstellen. De verlaagde kans op renteverhogingen en de jobmotor zorgen ervoor dat deze cyclus nog wel even kan blijven duren.
• Europa: Hier lijkt de Duitse economie zich wat te herstellen van de industriële flauwte in het najaar van 2018. Natuurlijk blijft het belangrijk dat de onzekerheid over het brexit-dossier niet blijft aanslepen, maar rampscenario’s zijn voorlopig vermeden. Even belangrijk voor Europa, maar zeker ook voor Azië, is de groei in China. Hier waren de recente indicatoren al lichtjes beter. Het aanslepende handelsconflict verhoogt de kans op meer fiscale of monetaire stimuli. Flink gekrenkt in hun trots door de onderhandelingstechnieken van de Amerikaanse president, zullen de Chinese leiders geen te sterke verzwakking van de economie toelaten.

Alsnog een akkoord?

Wat het handelsconflict betreft, gaat KBC Asset Management ervan uit dat beide partijen gedoemd zijn om een akkoord te vinden. De wederzijdse handelsstromen zijn cruciaal en bovendien gaan de VS stilaan in verkiezingsmodus. Het scoren van een deal en/of het wegnemen van de negatieve impact van de Chinese sancties is van levensbelang voor de herverkiezingskansen van de man in het Witte Huis. De onderhandelingen lopen nog steeds. Op de G20-top van 28 en 29 juni in Japan heeft de president een onderhoud met zijn Chinese ambtgenoot.

Aandelen enige alternatief

Wie door de huidige turbulenties heen kijkt, ziet nog opportuniteiten voor groei en klimmende bedrijfswinsten. Het alternatief voor beleggers blijft weinig aantrekkelijk. In de VS ligt het rentepeil hoger maar het blijft, zeker na aftrek van inflatie, historisch laag. In de eurozone is van enige rentevergoeding al een tijd geen sprake meer. Met een nog steeds behoorlijk dividendrendement blijven aandelen dan ook het meest aantrekkelijke alternatief. Op korte termijn moet de storm immers overwaaien.

Op basis van de beleggingsstrategie van KBC AM blijven aandelen dus interessant, maar niet voldoende om de activaklasse bovengemiddeld zwaar te laten doorwegen in een gespreide portefeuille. Afwachten dus om de posities op te voeren eens het klimaat opklaart (niet enkel een deal tussen de VS en China). Om diezelfde reden wordt de aandelen- en obligatieselectie momenteel eerder defensief ingevuld.