Bernard Keppenne, hoofdeconoom CBC, beschrijft de stand van zaken op de financiële markten.

De markten zijn opnieuw in paniek. Trump heeft zijn dreiging van 104% invoerrechten op Chinese goederen vanaf vandaag uitgevoerd, wat een nieuwe daling van de beurzen veroorzaakt.

De Amerikaanse beursindexen, die het grootste deel van de sessie in het groen stonden, zijn gisteren na de aankondiging in het rood gedoken, en vanochtend zijn de Aziatische beurzen aanzienlijk gedaald (-4% voor de Nikkei). Hetzelfde geldt voor Europa en de Amerikaanse futures.

Een escalatie tussen de Verenigde Staten en China doet vrezen voor een wereldwijde recessie, wat ook de olieprijs heeft doen dalen. De dollar is gedaald ten opzichte van de meeste valuta's, en de yuan is niet ontsnapt aan deze trend die blijft domineren.

Centrale banken aan zet

De centrale banken zijn niet bedoeld om te reageren op een daling van de aandelenmarkten, maar ze staan toch onder druk.

Vanmorgen heeft de centrale bank van Nieuw-Zeelandhaar rente met 0,25% verlaagd, zoals verwacht, tot 3,50%. Maar de toon van haar boodschap is radicaal veranderd; ze merkt op dat "de onlangs aangekondigde verhogingen van de wereldwijde handelsbarrières de vooruitzichten voor de wereldwijde economische activiteit verzwakken. Over het algemeen creëren deze ontwikkelingen neerwaartse risico's voor de vooruitzichten van economische activiteit en inflatie in Nieuw-Zeeland".

Als gevolg hiervan "heeft het Comité de mogelijkheid om de rente verder te verlagen indien nodig, naarmate de omvang en het effect van de tariefbeleid duidelijker worden". En toch is Nieuw-Zeeland "bevoorrecht" omdat het slechts 10% douanerechten heeft gekregen, maar onvermijdelijk zal het worden getroffen door de zwakte van de economieën van zijn handelspartners.

De situatie is veel minder comfortabel voor India, en vanmorgen heeft de centrale bank van India haar rente met 0,25% verlaagd tot 6%, de tweede verlaging dit jaar. India wordt bedreigd door een douanerecht van 26%, hoewel haar regering deel uitmaakt van de 50 landen die momenteel onderhandelen met de Amerikaanse regering, die haar groeivooruitzichten bedreigt. Als gevolg van deze renteverlaging is de Indiase roepie, die zich aanzienlijk had versterkt ten opzichte van de dollar, weer gedaald.

Daling van de olieprijs

De daling zet zich voort, waardoor de prijs van Brent zijn laagste niveau sinds maart 2021 heeft bereikt.

Dit is een dubbele goede zaak, zowel voor Europa als olie-importeur, als voor de Russische economie. Hoewel de Russische economie tot nu toe stand heeft gehouden, vertoont ze de laatste maanden tekenen van vertraging, en de daling van de olieprijs komt op het slechtste moment. Volgens de beschikbare cijfers is de groei van het BBP in februari gedaald tot 0,8% op jaarbasis, tegen 3% in januari, het laagste cijfer sinds maart 2023. Dit komt door hoge rentetarieven om de inflatie te beteugelen, arbeidskrapte, gebrek aan productiecapaciteit buiten de defensiesector en de voortdurende druk van westerse sancties.

De vertraging zal worden verergerd door deze daling van de olieprijs, terwijl Trump heeft gedreigd met sancties om de capaciteit van Moskou om olie te verkopen verder te verminderen, tenzij ze meer doen om het door hem geëiste staakt-het-vuren in Oekraïne te bereiken.

De PMI-index van inkoopmanagers toonde in maart een sterke krimp in de verwerkende industrie, die het laagste niveau van 2022 bereikte7. Sommige economen voorspellen dat de BBP-groei in 2025 kan vertragen tot 1,7%, tegen 4,1% in 20248.

Maar...

Natuurlijk is Rusland niet het enige land dat zal lijden, niet door de daling van de olieprijs, maar door de stijging van de douanetarieven. Europa, dat momenteel probeert te onderhandelen, zal niet ontsnappen aan een sterke daling van zijn groei als de zaken verslechteren, en zal hoe dan ook worden getroffen door de vertraging van de wereldeconomie, die onvermijdelijk zal zijn.

Volgens Joachim Nagel, hoofd van het beleid van de ECB, "zijn de wereldwijde groeivooruitzichten aanzienlijk verslechterd. Het monetaire beleid in Europa zal zijn rol spelen [...]. We zijn al goed op weg om ons inflatiedoel dit jaar te bereiken". Hij voegde eraan toe: "Tijdens de volgende vergadering van de raad van bestuur van de ECB, volgende week, zullen we verantwoorde beslissingen nemen op basis van de beschikbare gegevens en informatie". Hij herinnerde aan een essentieel punt: "Uiteindelijk moet Europa meer verenigd zijn", en ik voeg eraan toe dat het zich moet losmaken van de Verenigde Staten en in de toekomst een leidende rol moet spelen in bepaalde sectoren, terwijl het de vaandeldrager van democratische waarden blijft. Hoewel de douanerechten pas vanaf 27 mei van toepassing zullen zijn op de invoer naar de Verenigde Staten, geeft het kleine grafiekje een idee van de prijsstijging die dit op dit moment voor de Amerikaanse consument zal veroorzaken.