De impact van het coronavirus op de Belgische bbp-groei zal volgens KBC Economics veel groter zal zijn dan aanvankelijk werd ingeschat, zelfs na budgettaire steun. KBC verwacht nu een negatieve groei voor de Belgische economie in 2020 van -0,4%. Eens de coronacrisis voorbij zal zijn, kan economisch herstel wel tegen einde 2020 en verder in 2021 van de grond komen. Een analyse.

Impact op drie fronten

Met het sterk oplopend aantal besmettingen nam de coronacrisis in België de laatste weken een nieuwe wending. Er zijn verschillende kanalen waarlangs de Belgische economie wordt getroffen.

1. De brede waaier van strenge maatregelen die de regering heeft genomen om de crisis in te dammen, heeft een onmiddellijke impact op de binnenlandse vraag. In sommige sectoren, met name de horeca, toerisme en sport, en de luchtvaartindustrie, komt de economische activiteit volledig tot stilstand. In totaal vertegenwoordigen deze sectoren ruwweg 3% van de Belgische economie. Er is ook een indirect effect op de meeste detailhandelsverkopen, aangezien het consumentenvertrouwen een klap krijgt en de meeste mensen niet meer gaan shoppen. Dat laatste is zo goed als onmogelijk geworden met de semi-lockdownmaatregelen die de nieuw geïnstalleerde regering Wilmès in samenwerking met de regionale overheden heeft aangekondigd. Het winkelen voor voeding en andere essentiële benodigdheden gaat evenwel door en krijgt zelfs een boost doordat mensen hamsteren.
2. Steeds meer bedrijven worden geconfronteerd met capaciteitsbeperkingen bij gebrek aan toelevering van noodzakelijke input, zowel binnenlands als vanuit het buitenland, of vanwege logistieke problemen. Bovendien kan de beschikbaarheid van personeel een probleem worden wanneer meer mensen met het virus besmet raken. Waarschijnlijk zal hierdoor ook de industriële productie worden getroffen.
3. België heeft een zeer open en uitvoergerichte economie, waarbij de handel nog altijd grotendeels is gericht op de andere Europese landen. De wijdverspreide uitbraak van het coronavirus in heel Europa zal dan ook een grote impact hebben op de buitenlandse handel van België. De Belgische economie is sterk geïntegreerd in mondiale en Europese toeleveringsketens die door de uitbraak van het virus worden verstoord. Bovendien eist de pandemie ook elders in Europa een zware tol van de consumentenvraag, wat de Belgische uitvoer zal temperen. De impact komt bovenop de reeds vertraagde uitvoergroei in de afgelopen maanden (zie onderstaande figuur). In januari daalde de Belgische uitvoer met 1,2% tegenover dezelfde maand een jaar eerder. KBC Economics verwacht dat de uitvoer in de daaropvolgende maanden een grotere klap zal krijgen. De impact op de netto-uitvoer hangt echter ook af van de ontwikkeling van de invoer. KBC Economics verwacht dat de Belgische uitvoer relatief meer zal worden getroffen dan de Belgische invoer. De netto-uitvoer zal daarom negatief blijven bijdragen tot de Belgische bbp-groei.

Coronavirus drijft België in recessie

Als eerste reactie nam de Belgische regering al in de eerste weken van maart een reeks maatregelen om bedrijven te ondersteunen, waaronder het toestaan van tijdelijke werkloosheid door overmacht en een uitstel van de betaling van belastingen. Midden maart werd de Belgische regering in lopende zaken omgevormd tot een minderheidsregering met aanzienlijke parlementaire steun. De regering krijgt tijdelijk volmachten om het land door de crisis te loodsen, wat inhoudt dat zij niet voor elke maatregel via het parlement moet gaan. Er werd ook een bijkomend noodbudget van 1 miljard euro voorzien om de gevolgen van de crisis aan te pakken.

Het extra geld moet zowel de gezondheidssector als de bedrijven en werknemers die te lijden hebben onder de economische gevolgen van de crisis helpen. Het is echter nu al duidelijk dat er meer financiële en andere steun nodig zal zijn om de impact van de coronacrisis op de Belgische economie te verzachten. De Belgische banksector en de overheid werken alvast nauw samen om oplossingen te bieden aan Belgische bedrijven die in de nabije toekomst in financiële moeilijkheden kunnen komen.

-0,4% negatieve groei

Nu het effect van het coronavirus op de reële economie steeds meer zichtbaar wordt, wordt duidelijk dat de impact op de Belgische bbp-groei veel groter zal zijn dan aanvankelijk werd ingeschat, zelfs als rekening wordt gehouden met de budgettaire steun. KBC Economics verwacht nu in 2020 een negatieve groei voor de Belgische economie van -0,4%, maar gaat er ook van uit dat wanneer de coronacrisis eenmaal voorbij zal zijn, het economisch herstel snel van de grond kan komen, d.w.z. al tegen het einde van 2020 en verder in 2021.

0,9% inflatie

Naast de bbp-groei heeft KBC Economics ook de vooruitzichten voor de Belgische inflatie in 2020 gewijzigd. Door de sterke daling van de olieprijzen die volgde op het conflict op de oliemarkten tussen Saoedi-Arabië en Rusland, zien onze economen nu een inflatie van 0,9% in 2020, tegenover 1,3% in de vorige prognose. Hoewel het aangepaste vooruitzicht voor de Belgische economie de ernstige gevolgen van de coronacrisis erkent, zijn de risico's voor het scenario toch duidelijk neerwaarts gericht.