Zweeds communicatieconcern Ericsson verloor gisteren zo’n 11% aan marktwaarde na de publicatie van een intern onderzoek naar ongebruikelijke onkostendeclaraties in Irak, daterend uit 2018. Het bewijs voor corruptiegerelateerd wangedrag wordt nu pas openbaar wordt gemaakt na speurwerk van het Zweedse TV-onderzoeksprogramma "Uppdrag Granskning". Voor KBC Asset Management-analist Kurt Ruts blijft het fundamentele verhaal intact.

Corruptiegerelateerd wangedrag

Het wangedrag houdt volgende punten in:

1. het doen van een geldelijke donatie zonder een duidelijke begunstigde
2. het betalen van een leverancier voor werk zonder een gedefinieerde reikwijdte en documentatie
3. het gebruik van leveranciers om contante betalingen te doen;
4. het financieren van ongepaste reizen en uitgaven
5. ongepast gebruik van verkoopagenten en consultants.

Bovendien bleek uit het onderzoek dat Ericsson zijn interne financiële controles schond, dat er sprake was van belangenconflicten, dat de belastingwetgeving niet was nageleefd en dat er sprake was van obstructie van het onderzoek. Ericsson heeft ook betalingen aan tussenpersonen vastgesteld waarbij gebruik werd gemaakt van "alternatieve transportroutes" die mogelijk verband hielden met door ISIS gecontroleerde gebieden, hoewel Ericsson verklaart dat "het onderzoek niet kon aantonen dat een werknemer van Ericsson rechtstreeks betrokken was bij de financiering van terroristische organisaties".

Ericsson beëindigde ondertussen het contract van verscheidene werknemers en zette de relaties met derden die bij de wanpraktijken betrokken waren, stop. Interne processen en nalevingsprocedures werden versterkt.

Onderzoek van twee jaar geleden

Het interne onderzoek, dat twee jaar geleden werd afgerond, werd destijds niet openbaar gemaakt omdat "de materialiteit van onze bevindingen onze drempel om tot openbaarmaking over te gaan niet overschreed", aldus CEO Ekholm. "Dat was ons oordeel toen we het onderzoek twee jaar geleden afrondden."

Waarom dan nu toch een persbericht?

De belangrijkste reden voor het persbericht en de openbaarmaking van Ericsson dinsdagavond waren de vele vragen van de media over de inbreuken van het concern in Irak. Ericsson denkt dat het Zweedse TV-programma "Uppdrag Granskning" (Missie Onderzoek) het verhaal gaat brengen. Het is één van de toonaangevende programma's voor onderzoeksjournalistiek, dat wordt geproduceerd en uitgezonden door de Zweedse openbare omroep SVT. Ericsson weet niet wanneer het in de toekomstige "Uppdrag Granskning" documentaire aan bod zal komen, noch wat de precieze bevindingen van de journalisten zullen zijn, maar vermoedt wordt dat de verdenkingen van Ericssons wandaden in Irak in verband zullen worden gebracht met ISIS.
 

FCPA-onderzoek 2019

Ericsson kreeg in het verleden, in 2019, al een boete van ongeveer 1 miljard dollar opgelegd door het Ministerie van Justitie, in een schikking in verband met een FCPA-onderzoek (Foreign Corrupt Practices Act) die in 2019 werd getroffen. In het FCPA-onderzoek werden overtredingen geconstateerd die leidden tot boetes voor Ericsson in zes landen (niet in Irak). De belangrijkste zorg voor beleggers is dat de FCPA-zaak kan worden heropend, met mogelijk kostbare wijzigingen in Ericsson's Deferred Prosecution Agreement (DPA), gezien deze nieuwe onthullingen.

Analist Kurt Ruts vermoedt dat de inbreuken op de compliance in Irak in 2019 bij het Amerikaanse Ministerie van Justitie bekend zouden zijn geweest toen Ericsson een schikkingsovereenkomst sloot, aangezien Ericsson de verplichting had om alle aantijgingen met het Ministerie van Justitie te delen (om krediet te krijgen voor plichtsgetrouwe samenwerking). Hij acht het onwaarschijnlijk dat Ericsson zou hebben geprobeerd om deze Irak-inbreuken voor het Ministerie van Justitie te verbergen, gezien de omstandigheden waarin het zich bevond (met betrekking tot het FCPA-onderzoek en de daaruit voortvloeiende DPA).

Bovendien verklaarde het Ministerie van Justitie in oktober 2021 dat Ericsson zijn verplichtingen in het kader van de DPA schond door bepaalde documenten en feitelijke informatie niet te verstrekken. Ericsson bevestigde vandaag dat geen van deze tekortkomingen (die nog worden onderzocht) betrekking heeft op de bevindingen inzake Irak. Dit sterkt analist Kurt Ruts nog meer in zijn overtuiging dat het Ministerie op de hoogte is/was van deze tekortkomingen en deze niet heeft meegenomen in de huidige ronde van aanvullende onderzoeken naar schendingen.

Conclusie

Ericsson ondernam al concrete stappen, waaronder aanzienlijke investeringen in zijn complianceprogramma sinds de schikking van 2019. Het nieuws van vandaag heeft betrekking op inbreuken in het verleden, maar heeft wel nog steeds een impact op de geloofwaardigheid. Op basis van de huidige beschikbaar informatie lijkt het onwaarschijnlijk dat de compliance-inbreuken in Irak tot extra boetes zullen leiden.

KBC Asset Management over Ericsson

Dergelijk nieuw komt hoogst ongelegen, aldus analist Kurt Ruts, omdat het fundamentele verhaal meer dan intact is. Daarbij verwijst hij naar het bijleggen van de patentgeschillen met Samsung, waardoor investeerders zich opnieuw concentreren op de operationele gang van zaken. En daarin blijft Ericsson uitstekend geplaatst om de komende jaren te profiteren van de 5G-investeringscyclus bij telecomoperatoren, ondank de vooruitzichten voor de Chinese markt ietwat mager ogen (Ericsson vreest er immers repercussies voor de Zweedse ban op Huawei). Maar de groep is in staat om marktaandeel te winnen in de cruciale Europese en Noord-Amerikaanse markten.

Het geschil met Apple moet ook nog zijn beslag krijgen, weet analist Kurt Ruts. Zeker is dat er lagere inkomsten uit intellectuele eigendom zullen geboekt kunnen worden in het eerste kwartaal, namelijk tussen 1 en 1,5 miljard Zweedse kroon. Dat is aanzienlijk lager is dan het cijfer waar analisten initieel op rekenden, van zo’n 2,4 miljard Zweedse kroon. Dat komt voornamelijk door het uitblijven van een nieuwe overeenkomst met Apple nadat de vorige verliep. Beide partijen zijn momenteel aan het procederen en zoals altijd zal Apple na een akkoord over de beëindiging van alle rechtszaken met terugwerkende kracht de licentievergoedingen vereffenen die tijdens de periode van onderhandelingen/geschillen zijn misgelopen.

Analist Kurt Ruts herhaalt zijn “Kopen”-aanbeveling en koersdoel van 130 Zweedse kroon, omwille van de fundamentele onderliggende sterke, de waardering én de solide vooruitzichten die onder meer 5G met zich meebrengen. Gezien de onzekerheid kan de actieve belegger misschien wel even langs de zijkant gaan staan. De volatiliteit van het aandeel en de zenuwachtigheid van de beleggers zullen immers alleen maar toenemen eens het duidingsprogramma over de zaak in Irak effectief wordt uitgezonden.