Op drie weken tijd zijn de bankaandelen uit de eurozone meer dan 40% naar beneden gedonderd, vlot 10% meer dan de brede aandelenmarkt uit diezelfde eurozone. KBC Asset Management kadert het verlies.

Er zijn enkele redenen te bedenken voor deze zware daling: banken zijn het glijmiddel van de economie die door het coronavirus zwaar onder druk staat, banken zijn als kredietverlener blootgesteld aan alle sectoren die moeilijkheden ondervinden (luchtvaart, toerisme, oliesector,…), de forse daling van de lange termijnrente heeft een directe negatieve impact op de marges van de banken en de vrees voor een zware recessie brengt de herinnering naar boven aan die vorige zware recessie uit 2008-2009 waarbij banken op zijn zachtst gezegd te mijden waren. De klap die de bankaandelen gisteren kregen was zeer opvallend. De ECB kwam namelijk met een set aan maatregelen die op het eerste gezicht positief waren voor de banken uit de eurozone. KBC AM zet de drie belangrijkste maatregelen op een rij en bespreekt hun impact.

• Geen rentedaling: De ECB besliste om de beleidsrente (de rente die banken betalen om hun liquiditeit bij de ECB te parkeren) op -0,5% te houden. Dit is duidelijk positief voor de sector aangezien elke verdere verlaging weegt op de interestmarge.
• Verlichting van de kapitaalvereisten: De ECB besliste dat banken tijdelijk een kapitaalpositie mogen aanhouden die lager ligt dan de huidige minimumvereisten. Dat zorgt voor extra buffers die de banken kunnen gebruiken om indien nodig extra provisies aan te leggen, waardoor de kans op kapitaalverhogingen klein wordt. Dat is uiteraard ook positief, hoewel dat de vraag oproept of de financiële markten (beleggers in bankobligaties en bankaandelen) de banken waarvan de kapitaalratio significant daalt niet sowieso zullen afstraffen. Erger nog, de markt zou de relaxatie van de kapitaalpositie door de ECB kunnen zien als een signaal dat de banken niet sterk genoeg gekapitaliseerd zijn, wat uiteraard weer weegt op de koersen.
• Goedkope financiering: De ECB besliste om de goedkope financiering aan banken voor het verstrekken van doelgerichte leningen aan bedrijven nog interessanter te maken voor de banken. Banken kunnen financiering krijgen waarop ze in het beste geval (indien ze voldoende leningen aan bepaalde bedrijven verstrekken) -0,75% betalen. Banken kunnen in totaal in theorie 1,2 biljoen euro aan deze extra goedkope financiering krijgen. Op korte termijn verstrekt de ECB ook tijdelijk onbeperkte liquiditeit aan de banken. Dat is duidelijk positief voor de banksector, maar ook hier zijn er enkele bemerkingen. De netto interestmarge van banken blijft enorm laag. Ook al krijgen ze financiering tegen negatieve interesten, ook de interest die ze ontvangen van bedrijven ligt laag. Daarnaast is het maar de vraag in hoeverre de banken krediet willen verschaffen aan bedrijven die in de problemen zitten, aangezien dat op langere termijn risico's voor hun balans inhoudt.

De maatregelen van de ECB waren over het algemeen "zo goed als verwacht kon worden" voor de bankensector, maar ze zijn uiteraard niet voldoende om het structurele probleem van lage tot negatieve rentes op te lossen, laat staan om de economische verzwakking in Europa tegen te gaan. KBC AM is van mening dat de Europese banken er op het vlak van kapitaalsterkte veel beter voor staan dan de voorbije tien jaar het geval was. Momenteel zien de analisten geen vrees voor kapitaaltekorten (met uitzondering misschien van bepaalde kleine Zuid-Europese banken).

De winstgevendheid van de banksector zal dit jaar wel fors dalen door de lagere rente en hogere provisies voor probleemleningen. Maar de zware duik van de bankaandelen in de laatste weken bracht de waardering op niveaus die bijna lager liggen dan ten tijde van de financiële crisis. De huidige waardering gaat dus al uit van een zware recessie die aan het kapitaal van banken zal vreten. KBC AM ziet dat momenteel niet gebeuren, wat inhoudt dat de huidige waardering opportuniteiten kan brengen voor de bankaandelen in de eurozone. Wanneer de economie herstelt, kan de bankensector wel eens fors herwaarderen. KBC AM blijft momenteel voorzichtig: de onzekerheid blijft enorm groot en de uiteindelijk impact van corona op de economie en op de bedrijven (mogelijke kredietverliezen voor banken) blijft onduidelijk. Onzekerheid en onduidelijkheid zijn niet bepaald de ideale voedingsbodem voor de bankaandelen om goed te presteren. KBC AM opteert om nog even af te wachten alvorens constructiever te worden voor de sector.