Een jaar geleden waren de olie- en gasprijzen nog onhoudbaar laag, maar vandaag worden we geconfronteerd met recordprijzen voor gas. Hoe is het zover gekomen? Volgens KBC Asset Management-analist Steven Vermander, de specialist in energie, is dit het gevolg van een ongelukkige samenloop van factoren.

Sterker dan verwachte vraag...

De vraag naar gas is zowel in Azië als in Europa gestimuleerd door de koude winter van 2020-2021 en door een heropleving van de economie na Covid-19.

Daarnaast heeft de door milieuoverwegingen ingegeven omschakeling van steenkool naar gas de vraag ondersteund en de zwakke waterkrachtproductie in Brazilië heeft ook tot een aanzienlijke stijging van de vraag naar LNG geleid.

...maar het aanbod is beperkt

• De LNG-invoer in Europa is in het afgelopen kwartaal met zo'n 30% gedaald ten opzichte van de gemiddelden voor 2019-2020, omdat de ladingen werden omgeleid naar markten met sterkere prijzen.
• De invoer uit Rusland ligt onder het niveau van vóór Covid-19.
• Het aanbod werd ook beperkt door storingen/onderhoud bij een aantal LNG-producenten (Nigeria, Noorwegen, Trinidad, Peru).
• Tot slot is er op bepaalde plaatsen ook een beperkt aanbod van hernieuwbare energiebronnen (water en wind) als gevolg van weersomstandigheden.

Dat alles heeft geleid tot zeer lage voorraden.

Kan de gasprijs nog hoger?

KBC Asset Management is ervan overtuigd dat de huidige prijzen onhoudbaar hoog zijn en volgend jaar weer veel lager zullen liggen. Maar in het geval van een koude winter kunnen de prijzen nog hoger oplopen, omdat de voorraden silmpelweg niet groot genoeg zijn om te voldoen aan een grotere vraag naar verwarming dan normaal

De kans op een strenge winter is vrij klein, maar helaas onmogelijk te voorspellen, wat maakt dat dit scenario niet volledig kan worden uitgesloten en momenteel tot enige paniekaankopen leidt.

Niettemin gaat KBC AM uit van normale weersomstandigheden, waardoor de prijzen eind dit jaar/begin volgend jaar weer onder neerwaartse druk zouden moeten komen te staan door een meer gebalanceerde verhouding tussen vraag en aanbod:

• Evolutie van de vraag
  • Er wordt wel eens gezegd dat "niets zo goed is tegen hoge prijzen dan hoge prijzen". Dat betekent dat hoge prijzen zelfdestructief zijn, omdat consumenten/bedrijven hun gedrag aanpassen en minder van een basisproduct consumeren wanneer de prijs te hoog is. Dat is nu al merbaar bij bepaalde bedrijven (vooral in China).
  • Een andere optie is overschakelen van gas naar steenkool of olie; ook daar zie je de prijzen daardoor sterk stijgen.
• Evolutie van het aanbod
  • Hoge prijzen trekken ook nieuw aanbod aan en er is geen tekort aan gas op de planeet. Het is slechts een kwestie van timing om het aanbod op tijd op de plaats te krijgen waar het nodig is.
  • Mogelijke toename van de levering uit Rusland als de Nord Stream 2-gaspijpleiding van Gazprom commerciële flows aanvat (de pijpleiding is gebouwd, maar EU-bureaucratie veroorzaakt vertragingen om de flows op te starten).
  • De invoer van LNG zou moeten aantrekken naarmate de onderbrekingen afnemen en de hoge prijzen nieuwe aanvoer aantrekken.

Hoewel de extreem hoge prijzen volgend jaar zullen afnemen, denkt analist Steven Vermander dat de volatiliteit zal aanhouden. Dat is gevolg van:

• het frequenter voorkomen van extreme weersomstandigheden (meer verwarming bij extreme koude en meer airco bij extreme hitte doet het gas- en/of elektriciteitsverbruik toenemen)
• de overgang naar hernieuwbare energiebronnen, die leidt tot een minder voorspelbare en houdbare energievoorziening (geen wind/zon/water beperkt het aanbod in bepaalde perioden), aangezien de technologie en de investeringen een inhaalbeweging moeten maken om deze problemen op te lossen.