ma. 26 feb 2024

De werkelijke opbrengst van een obligatie is het actuarieel rendement. Het actuarieel rendement is het rendement dat een belegger behaalt indien hij een obligatie tegen een bepaalde prijs aankoopt en tot de vervaldag bijhoudt.
Voorbeeld: de belegger koopt een obligatie op 4 jaar met een coupon van 4% aan 98,5%. De wiskundige formule voor de berekening van het actuarieel rendement is

PV = present value, huidige waarde, zijnde 985 euro per 1.000 euro. De obligatie kost immers 98,5%.
FV = future value, zijnde de terugbetalingsprijs van de obligatie (1.000 euro).
Passen we dit toe op het voorbeeld :

We gaan op zoek naar ‘R’. Met vallen en opstaan berekenen we dat R = 4,41%. Met een financiële rekenmachine kan je dit rendement vlot berekenen.
Heb je geen financiële rekenmachine bij de hand, dan kan je een vereenvoudigde berekening maken, die het actuarieel rendement benadert. We geven 2 voorbeelden :
- De belegger koopt in 2020 een obligatie van de bedrijf X met een coupon van 3,75% en eindvervaldag 16/9/2026 (= 6 jaren). De belegger betaalt 108% voor deze obligatie. Dit wil zeggen dat de belegger 1.080 euro betaalt per 1.000 euro.
Eerst moeten we het couponrendement berekenen :

Dit betekent in het voorbeeld :
Couponrendement : (3,75/108) x 100 = 3,47%
De aankoopkoers ligt boven 100% (= boven pari) : 108% – 100% = 8%
We betalen 8% meer voor de obligatie die terugbetaald wordt aan 100%. Aangezien de obligatie 6 jaren loopt, delen we 8%/6 = 1,33%. We brengen het teveel betaalde bedrag in mindering van het couponrendement.
Het actuarieel rendement (vereenvoudigd) bedraagt : couponrendement – boven pari = 3,47% - 1,33% = 2,14%.
2. Zelfde voorbeeld maar de belegger betaalt minder dan 100% (onder pari).
De belegger koopt in 2020 een obligatie van de bedrijf X met een coupon van 3,75% en eindvervaldag 16/9/2026 (= 6 jaren). De belegger betaalt 95% voor deze obligatie.
Het couponrendement wordt 3,75%/95 = 3,95%. Maar de belegger betaalt minder dan 100% voor deze obligatie. We delen het verschil (5%) door het aantal jaren (6) : 5%/6 = 0,83%. De belegger betaalt minder voor de obligatie bij aankoop en maakt bijgevolg winst. Die winst tellen we bij het couponrendement.
Het actuarieel rendement (vereenvoudigd) is : couponrendement + onder pari = 3,95% + 0,83% = 4,78%.