di. 24 dec 2019

Stijn Plessers, financieel analist bij KBC Asset Management, voorspelt dat Europa is wakker geschoten en zijn onafhankelijke toekomst in de digitale wereld alsnog zal proberen te verzekeren in 2020.
Wat lang werd versleten als één van de slechtste IT-voorspellingen ooit blijkt nu toch een grond van waarheid te bevatten: “I think there is a world market for maybe five computers” (Thomas Watson, voorzitter van IBM, 1943). In een samenleving die in sneltempo digitaliseert (“Software is eating the world”) zijn de zogenaamde ‘hyperscale cloud platforms’ de basisinfrastructuur voor deze nieuwe wereld aan het monopoliseren. Amazon (AWS), Microsoft (Azure), Alibaba (Alibaba Cloud), Google (GCP) en Tencent (Tencent Cloud) bouwen allemaal een eigen wereldwijd netwerk van serverparken uit die dataopslag en rekenkracht centraliseren en die vervolgens flexibel aanbieden in functie van de vraag bij consumenten, bedrijven én overheden.
Met data voor zelflerende algoritmes als belangrijkste grondstof, dreigt de afhankelijkheid van deze privéondernemingen wel erg groot te worden. Europa komt in 2020 met een antwoord.
In de VS schakelen de ‘Big Three’ tussenspelers uit.
Het is in 2020 vooral de vraag of de ambitie van deze spelers zich beperkt tot het aanbieden van enkel de IT-infrastructuur. Zij zullen de eerste voorbeelden aanreiken waarbij geïntegreerde totaaloplossingen (IT-hardware + softwaretoepassing + fysieke activa) aan de eindklanten worden verkocht, zonder tussenkomst van traditionele tussenpartijen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan ‘Fulfillment by Amazon’ voor handelaars, Waymo (spin-off van Google) als mobiliteitsoplossing en xCloud (game streaming) van Microsoft voor gamers. China gebruikt zijn Great Firewall. Omdat China zijn internet zorgvuldig afschermt achter de ‘Great Firewall’ kunnen lokale bedrijven hun riante cashflows uit e-commerce (Alibaba) en gaming (Tencent) investeren in de uitbouw van hun cloud-infrastructuur. Hierdoor heeft China voorlopig als enige een alternatief weten te ontwikkelen voor de drie Amerikaanse spelers die de markt domineren.
Europa reageert
Dé grote afwezige in dit verhaal is de EU. Die ziet zijn eigen instellingen en Europese bedrijven massaal overstappen. De Europese Commissie kreeg onlangs zelfs vragen van de toezichthouder (EDPS) over zijn contracten met Microsoft! De Frans-Duitse as binnen de EU wil het hier echter niet bij laten gezien het strategische belang van deze infrastructuur. Amerikaanse wetgeving zoals de ‘U.S. Cloud Act’, die Amerikaanse bedrijven verplicht klantendata (op servers in binnen- en buitenland) over te dragen aan justitie, wordt dan ook gezien als een schending van de Europese ‘data-soevereiniteit’.
Onder de werknaam ‘Gaia-X’, genoemd naar de Griekse godin van de natuur en de aarde, werken beide landen dan ook samen aan een kader voor een Europese cloud-infrastructuur dat in 2020 het levenslicht moet zien. In eerste instantie lijkt het project zich te focussen op het bepalen van open standaarden voor de opslag en uitwisseling van data. Dit moet kleine Europese hostingbedrijven de mogelijkheid geven om te concurreren met de Amerikaanse en Chinese bedrijven.
Europese bedrijven en instellingen blijven zo op hun beurt eigenaar van hun eigen data en kunnen in theorie vlot wisselen tussen de verschillende aanbieders van server- en opslagcapaciteit. Op die manier zouden traditionele sterkhouders binnen de Europese economie, zoals industriële productie en gezondheidszorg, zich onafhankelijk kunnen concentreren op de uitbouw van respectievelijk de ‘smart factory’ en individuele, preventieve gezondheidszorg op maat.
Wankelt de VS-troon?
Het blijft echter de vraag of dit initiatief zal volstaan om de traditionele voordelen van de cloud te kopiëren. Amazon, Microsoft en Google hebben hun ongeëvenaarde cash-generatie uit e-commerce, bedrijfssoftware en online advertenties aangewend om hun cloud-systemen uit te bouwen. Deze zijn niet noodzakelijk altijd goedkoper, maar ze zijn wel wel betrouwbaar, veilig, onmiddellijk beschikbaar, flexibel en compatibel met de laatste generatie bedrijfstoepassingen. Bovendien hoeft een Europees ontwerp van de cloud nog geen uitsluiting te betekenen van niet-Europese spelers.
Europa wordt wakker in 2020
Volgens Stijn Plessers staat het vast dat Europa (eindelijk) is wakker geschoten en zijn onafhankelijke toekomst in de digitale wereld alsnog zal proberen te verzekeren in 2020. Ook de nieuwe Commissie Von der Leyden maakt geen geheim van haar digitale prioriteiten, waarin ze mikt op onder meer High Performance computing, Artifiële Intelligentie, Cybersecurity & Trust, Advanced Digital Skills en Interoperability & Digital transformation. Ze onderstreept deze ambities met de aanstelling van voormalig Atos CEO Thierry Breton als commissaris van een uitgebreide portefeuille. Wie weet vinden al deze initiatieven al in 2020 een thuis op de Europese Gaia-X cloud?