di. 24 dec 2019

Michel Ernst, Senior Equity Strateeg bij CBC Private Banking, dicht de sector van robotica een enorm groeipotentieel toe.
Een beetje geschiedenis
Robots zullen ons leven steeds radicaler veranderen, maar eigenlijk spreken we er al bijna 100 jaar over! Het woord "robot" werd in 1920 bedacht door de Tsjechische schrijver Karel Capek, die het in een van zijn toneelstukken ("Rossum's Universal Robots") gebruikte om een androïde te beschrijven, gebouwd door een wetenschapper en in staat om al het werk te doen dat normaal gesproken door de mens werd uitgevoerd.
De eerste robots die deel gingen uitmaken van ons dagelijkse leven verschenen in de jaren zestig in de vorm van elektrische huishoudapparaten of via de industrie. Zo was "Unimate" de eerste industriële robot die in 1961 voor de assemblagelijnen van General Motors werd ontwikkeld. Dankzij de literatuur hebben we dus robots kunnen ontdekken, maar het is vooral door de film dat deze hulpmiddelen voor de mens populair zijn geworden, met name door het wereldwijde succes van de eerste Star Wars in 1977, met zijn beroemde robots R2-D2 en C-3PO. Maar wat in die tijd pure sciencefiction leek, is hoe langer hoe meer werkelijkheid geworden ...
Waar staat robotica vandaag?
Volgens de International Federation of Robotics (IFR) werden in 2018 meer dan 400.000 nieuwe robots geïnstalleerd (ter waarde van 16,5 miljard dollar), waardoor het aantal "actieve" robots op bijna 2,5 miljoen (+15%) uitkomt. De IFR voorspelt dat de jaarlijkse groei (CAGR) van geïnstalleerde robots tussen 2013 en 2022 naar verwachting 12% zal bedragen. Die prognose wordt bevestigd door de Boston Consulting Group, die in 2015 schatte dat de wereldwijde roboticamarkt de komende 10 jaar met meer dan 10% per jaar zou groeien, of 4 keer sneller dan de wereldeconomie! Die groei is des te opmerkelijker omdat de auto-industrie en de elektronicasector (de belangrijkste "consumenten" met 30% en 25% van de gebruikte robots) af moeten rekenen met moeilijke economische omstandigheden door de handelsoorlog. Robotica wordt alsmaar belangrijker en duikt overal op in ons dagelijkse leven: robots worden ingezet in uiteenlopende domeinen zoals de industrie voor gevaarlijke en repetitieve taken, voor brandbestrijding, bij revalidatie en chirurgie, voor precisielandbouw, 3D-printing, entertainment, voor het afleveren van pakjes (drones), om ons thuis te helpen (grasmaaiers, stofzuigers,....), in de financiële sector (fintechs) of zelfs om onze auto's te besturen (zelfrijdende auto's).
Hoewel de IFR vaststelt dat geografisch gezien de 10 meest geautomatiseerde landen (op basis van het aantal robots per werknemer) ter wereld Zuid-Korea, Singapore, Duitsland, Japan, Zweden, Denemarken, de Verenigde Staten, Italië, België (!) en Taiwan zijn, is de groei van het aantal robots per inwoner in China het sterkst. In 2018 stond China wereldwijd op de 20e plaats. Maar de Chinese regering wil vooruitgaan en streeft ernaar om het land tegen 2020 in de top 10 van de meest geautomatiseerde landen te krijgen! De bijgevoegde grafiek toont de enorme inzet van robots in China in vergelijking met andere grote spelers. Naast China zijn vier andere landen (Japan, Duitsland, de VS en Zuid-Korea) de belangrijkste gebruikers van robots.
Wat is het groeipotentieel van robotica?
Michel Ernst onderzocht de verschillende factoren die de onvermijdbare groei van robotica verklaren, nu en in de toekomst:
- Wereldwijd daalt de beroepsbevolkingten opzichte van de oudere bevolking. Waar er in 1950 12 actieve personen waren per persoon ouder dan 65 jaar, dan zullen dat er volgens de Verenigde Naties in 2050 nog maar 4 zijn per persoon ouder dan 65 jaar... Het productiviteitsverlies en de toenemende hulp aan ouderen zullen in het bijzonder door robots worden gecompenseerd.
- De wereldwijde economische groei zal vooral steunen op een hogere productiviteit: robots zullen de ontwikkelde landen helpen efficiënter te werken en de groeilanden in staat stellen een antwoord te bieden op de stijgende arbeidskosten (zo zijn de relatieve kosten per arbeidskracht in China de afgelopen twintig jaar met 3,5 vermenigvuldigd).
- Het schaarser worden van natuurlijke hulpbronnen en de toenemende vervuiling vereisen volgens Pictet Asset Management dat nieuwe oplossingen worden ontwikkeld die een efficiënter en duurzamer gebruik van hulpbronnen en een verhoging van de productiviteit bevorderen.
- Nu robots steeds intelligenter (dankzij artificiële intelligentie), veiliger en betaalbaarder worden, worden ze ingezet in steeds meer industriële en dienstensectoren. Volgens Société Générale Cross Asset Research is de efficiëntie van robots de afgelopen 3 decennia met 300% toegenomen, terwijl hun kosten met 80% zijn gedaald.
- In de dienstensector wordt de sterkste groei verwacht in de logistiek en bij medische robots:
- De fenomenale opgang van e-commerce vereist een steeds omvangrijker, sneller en efficiënter logistiek beheer, terwijl 90% van de processen er nog altijd handmatig wordt uitgevoerd.
- Robotchirurgie is in opmars in uiteenlopende medische domeinen, zoals urologie, gynaecologie, transorale (mond, strottenhoofd, enz.) of thoracale chirurgie, enz. Die vorm van chirurgie vermindert de risico's en de pijn en maakt een kortere ziekenhuisopname en een sneller herstel mogelijk.
- Het snelst groeiende segment zijn de "cobots" of meewerkende robots. Ze zijn ontworpen om samen te werken met mensen en zijn veel flexibeler en persoonlijker dan een gewone robot. In 2017 vertegenwoordigde de cobotmarkt nog maar zo'n 2% van de waarde van de wereldwijde robotmarkt, maar tegen 2023 zou de markt volgens het onderzoeksbureau BIS Research kunnen groeien van ongeveer 300 miljoen tot meer dan 5 miljard dollar.
- Europa is een koploper in die ontwikkeling via het programma SPARC: het grootste wereldwijde onderzoeks- en innovatieprogramma op het vlak van robotica. Het werd door de Europese Commissie opgestart op 3 juni 2014 en er nemen 180 bedrijven en onderzoeksinstellingen aan deel onder de vlag van EuRobotics. Het doel is Europa koploper te maken in de wereldwijde roboticamarkt. SPARC ontvangt voor de periode 2014-2020 meer dan 700 miljoen euro steun van de Europese Commissie voor activiteiten in het domein van de robotica. Bovendien gaan de Europese industriële en onderzoekspartners de inspanningen van de Commissie de komende zeven jaar aanvullen met 2,1 miljard euro. Daarmee wordt de EU-financiering meer dan verdubbeld.
Kortom, rekening houdend met de snellere groei dan de wereldeconomie en heel wat voordelen, stelt Michel Ernst dat beleggen in robotica in 2020 geschikt kan zijn om in te spelen op lange termijn groei in een thema dat een steeds belangrijkere rol zal spelen in ons beroeps- en privéleven.