vr. 30 sep 2022

Dat het niet zo goed gaat met de wereld in zowat al zijn facetten is ondertussen duidelijk. Maar hoe ver dat sentiment exact is doorgeslagen, valt onder meer af te lezen uit de zogenaamde miserie-index. Die index toont in welke mate de gewone mensen de economische nood voelen, op basis van het risico van (of feitelijke) werkloosheid in combinatie met stijgende kosten van levensonderhoud (inflatie). Voor België staat de index op het hoogste niveau sinds de jaren '80. In vergelijking met de ons omringende landen wil dat zeggen dat we er duidelijk het slechtst aan toe zijn. Man, man, man …
Miserie-index
In zijn oorspronkelijke vorm werd de index ontwikkeld in de jaren zeventig door economist Arthur Okun. Ze bestond toen uit twee componenten: werkloosheid en inflatie. Aangezien beide als schadelijk voor iemands welzijn worden beschouwd, is hun gecombineerd cijfer nuttig als indicator voor de algemene economische gezondheid.

Ongelijke weging
Op basis van een grootschalige studie uit 2001 in Europa en de VS werd geconcludeerd dat de werkloosheid een grotere invloed heeft op de ongelukkigheid dan de inflatie. Dat houdt in dat in de miserie-index de ongelukkigheid door werkloosheid onderschat wordt. Of ook: ondanks de piek in de miserie-index, voelt het vandaag allemaal nog redelijk aan.
Ellende en misdaad
Economen stellen dat de componenten van de miserie-index tot op zekere hoogte de misdaadcijfers bepalen. Een studie op basis van data tussen 1960 tot 2005 concludeerde dat de index sterk correleert en zelfs een jaar voorloopt op dat misdaadcijfer.
België in internationaal perspectief
KBC Economics vergeleek de miserie-index van België met die van de drie buurlanden en de eurozone als geheel. De becijfering voor 2022 is voor de buurlanden gebaseerd op de voorspellingen van de Europese Commissie, terwijl de Belgische data eigen voorspellingen zijn. De Europese data dateren wel al van 14 juli en zijn dus deels achterhaald door de meest recente economische ontwikkelingen. Zo steeg de inflatie in Nederland in augustus tot bijna 14%, dus is het wat opletten met de interpretatie ervan.
