wo. 27 apr 2022

De energiecrisis in Europa escaleert verder nadat Rusland gisteren een onmiddellijke stopzetting van de gasleveringen aan Polen en Bulgarije aankondigde. Deze maatregel verhoogt opnieuw de spanningen op de Europese gasmarkt en de kans dat andere EU-lidstaten van de Russische invoer worden afgesloten. De gasprijs is in reactie op het nieuws met 17% gestegen, tot bijna 100 euro/MWh, aldus financieel-econoom Tom Simonts.
Polen en Bulgarije weigeren betaling in roebels
Rusland besloot de gasleveringen stop te zetten omdat zowel Polen als Bulgarije weigerden voor de invoer te betalen in roebels, overeenkomstig de nieuwe voorwaarden die president Poetin in maart aankondigde. Eind deze maand moeten ook andere Europese landen voor het gas in roebels gaan betalen, aldus Moskou. Het is dus nog maar de vraag of Rusland in de komende dagen soortgelijke drastische stappen zal ondernemen ten aanzien van zijn grootste Europese klanten, waaronder Duitsland.
Poging om Europese eenheid te breken
Vanuit het oogpunt van Vladimir Poetin kan de verdere escalatie van het conflict worden gelezen als een poging om de bestaande Europese eenheid te breken. Daarnaast wil Rusland echter ook de doeltreffendheid van de westerse sancties verzwakken, wat zou kunnen gebeuren als de Europese Unie gedwongen wordt in te stemmen met specifieke betalingsvoorwaarden voor gas in roebels. Anderzijds heeft de EU tot dusver duidelijk gemaakt dat zij niet van plan is in te stemmen met de Russische voorwaarden en de facto te capituleren, zelfs niet in een situatie waarin de Russische gastoevoer wordt afgesneden.
Belanden we in een recessie?
Het is zeer waarschijnlijk dat de stap die Rusland gisteren zette, de inspanningen van Europa om zich los te maken van zijn afhankelijkheid van energie-importen nog zal versterken. Het huidige plan van de Europese Commissie voorziet in een vermindering van de Russische gasleveringen met twee derde tegen eind 2022. Indien Rusland de gaskraan naar Europa echter volledig en abrupt dichtdraait, ligt een alternatief scenario van een betrekkelijk ongeordende shift weg van Russisch gas op tafel, waarvan de negatieve effecten de Europese economie waarschijnlijk in een recessie zouden doen belanden.
