Het is zover! Op 16 augustus ondertekende de Amerikaanse president Joe Biden de Inflation Reduction Act (IRA), de meest uitgebreide klimaatwet in de Amerikaanse geschiedenis. De wet geldt waarschijnlijk als president Bidens grootste legislatief succes en geeft hem een belangrijke boost net voor de midterms in november, aldus KBC-econoom Laurent Convent.

Een opsteker voor het klimaat

De wet zal eindelijk wat goed nieuws brengen voor ons getergde klimaat. Er wordt verwacht dat de emissies in de VS dankzij dit akkoord met een extra 8% zullen dalen tegen 2030 ten opzichte van het niveau van 2005. Om dat te realiseren maakt de nieuwe wet meer gebruik van de wortel dan van de stok. Enkel voor methaanuitstoten door olie -en gasactiviteiten zal er een vergoeding van 1.600 dollar per ton worden aangerekend vanaf 2026. Verder worden de emissiebesparingen voornamelijk gerealiseerd dankzij een mix van belastingvoordelen en subsidies voor groene technologieën zoals elektrische wagens, waterstoftechnologie, groene brandstoffen, hernieuwbare energie en koolstofopvang. Ook zal de wet sectoren zoals de landbouw-, cement -en staalsector duurzamer helpen maken.

Reduceert de IRA de inflatie?

Naast de klimaatmaatregelen bevat de wet tal van andere economische maatregelen. Zo wordt er een nieuwe minimumbelasting van 15% op de boekhoudkundige inkomsten van bedrijven met een winst van meer dan 1 miljard dollar ingevoerd. Verder komt er een belasting op aandeleninkopen en wordt de belastinghandhaving verstrengd. Ook laat de wet toe dat de overheid de prijs voor medicijnen kan (her)onderhandelen, waardoor de overheid liefst 288 miljard dollar zou kunnen besparen volgens het Congressional Budget Office (CBO). Verder wordt er 64 miljard dollar extra geïnvesteerd in de gezondheidszorg. Het totale pakket zou de overheidsschuld met zo’n 306 miljard dollar doen dalen.

De vraag blijft evenwel of de Inflation Reduction Act zijn naam waardig is. Volgens het CBO zal de wet de inflatie pas drukken vanaf 2024, voornamelijk dankzij de kleinere overheidstekorten. Op korte termijn zal de wet dus geen invloed hebben op de torenhoge Amerikaanse inflatie, die in juli 8,5% bereikte.

Een Democratische comeback in november

De ratificatie van de Inflation Reduction Act is desalniettemin een welgekomen overwinning voor president Biden en zijn Democratische partij met het oog op de midterms in november. Het politieke momentum is in de voorbije weken gekeerd in het voordeel van de Democraten. In juli gaven de peilingen nog een gemiddelde voorsprong van 2% aan de Republikeinse partij. Nu hebben de Democraten gemiddeld 0,5% voorsprong. Hoewel de meeste politieke analisten nog steeds een Republikeinse overwinning voorspellen in het Congres, is een Democratische overwinning niet langer onwaarschijnlijk. Ook in de Senaat liggen de kaarten goed voor de Democraten. De kans bestaat immers dat ze hun meerderheid kunnen uitbreiden. Als de Democraten hun meerderheid kunnen behouden in het Congres en uitbreiden in de Senaat, dan ligt de weg open voor Biden om nog meer belangrijke wetgevende successen te boeken. En dat is dan weer belangrijk voor zijn herverkiezingsstrijd in 2024, meent KBC-econoom Laurent Convent.