Met een nogal spectaculair beursdebuut maakt Nikola furore op Wall Street. De bouwer van futuristische ogende trucks die aangedreven worden door waterstof, werd opgericht in 2015, draait nog geen omzet, maar heeft toch al een marktwaarde van 26 miljard dollar. Op basis van een verhoopte omzet van zo’n 1,4 miljard dollar tegen 2024 verbleekt daarmee de vergelijking met Tesla, dat op het moment van zijn notering in 2010 zo’n 2,5 miljard dollar waard was, twee jaar vóór het begon met de verkoop van zijn Model S. KBC Senior Financial Economist Tom Simonts zet op een rij wat u als belegger moet weten over Nikola, de Tesla van de trucksector

Beursgang

Nikola's omvang is vandaag zonder meer indrukwekkend. Zo ook de manier waarop het bedrijf naar de beurs kwam. Dat ging niet van de ene op de andere dag, maar veel scheelde het niet. VectorIQ, een speciaal daarvoor opgerichte en genoteerde acquisitiemaatschappij (SPAC, special purpose acquisition company) kocht Nikola en hernoemde zichzelf. De deal werd afgerond op 3 juni en volgt andere, soortgelijke transacties die onder meer Virgin Galactic en het Belgische Electrawinds naar de beurs brachten. Steve Girsky is de grote man van VectorIQ en oudgediende van General Motors.

De CEO van Nikola luistert naar de naam Trevor Milton, 38 jaar en tevens de oprichter van Nikola (zeg dus maar, de Elon Musk van Nikola).

Nikola - Tesla

Er is geen formele relatie tussen Tesla en Nikola, behalve dat ze samen de naam vormen van de uitvinder van de elektriciteit en beide een bestaande sector door elkaar willen schudden, met een alternatieve technologie. De redenering van het bedrijf is dat de omschakeling naar emissieloze aandrijflijnen voor zware vrachtwagens substantieel kan helpen om de vervuiling door de transportsector te reduceren.

Nikola is nogal altijd een start-up, die drie verschillende trucks ontwikkelt:

• Het mikt het op de zware voertuigen die te zien zijn op de Amerikaanse snelwegen, die worden aangedreven door waterstofcellen en rond 2023 worden verkocht.
• Daarnaast wordt ook gemikt op de verkoop van kleinere 'heavy-duty'-trucks, die enkel worden aangedreven door batterijen, omdat ze minder kilometers moeten aankunnen. Die kunnen vanaf 2021 op de markt komen.
• In de nog verdere toekomst is Nikola ook van plan om lichte vrachtauto's te maken, waarmee het de concurrentie met Ford Motor en General Motors wil aangaan.

De technologie die het ontwikkelt voor zijn trucks wil Nikola ook toepassen op verschillende andere terreinen. Zo werkt het bedrijf aan een elektrische waterscooter en een elektrisch aangedreven terreinwagen (een pick-uptruck die de 'Badger' heet), die met een combinatie van waterstof-brandstofcellen en Li-Io-batterijen een bereik van maximaal 600 mijl mogelijk moeten maken.

Waterstof

De Nikola-truck wordt als een ‘Tesla-killer’ gezien, omdat die laatste enkel een truck op batterijen gaat produceren.

Ook bedrijven zoals Daimler, Freightliner en andere gevestigde spelers en start-ups werken aan volledig elektrische trucks, maar toch wordt waterstof al eens beschouwd als de meeste beloftevolle technologie voor trucks die lange afstanden moeten afleggen. Die lange afstand is vandaag een probleem, omdat opladen van batterijen heel wat tijd vergt. Tankbeurten met waterstof verlopen, net zoals met diesel, véél sneller.

Om dat te faciliteren is Nikola van plan is om een eigen netwerk van waterstoftankstations te bouwen en wil het waterstofgas produceren via waterelektrolyse.

Die infrastructuur is cruciaal, want door waterstof aangedreven personenwagens werden nooit een succes, omdat er zeer weinig is geïnvesteerd in de noodzakelijke infrastructuur. Waar bedrijven als Tesla en meerdere overheden en schone energieconcerns de afgelopen tien jaar relatief grote netwerken van elektrische autoladers hebben opgebouwd, bestaan er tot nu toe slechts een handvol waterstoftankstations. Maar de these van CEO Trevor Milton is dat net die waterstoftanks commercieel zinvol zijn, omdat vrachtwagenroutes van punt tot punt lopen. Een tank vullen moet veel minder tijd kosten dan het laden van een enorme accu. Accu’s maken die trucks bovendien nog zwaarder maken, waardoor ze uiteindelijk minder efficiënt ingezet kunnen worden.

Technische zijsprong: een brandstofcel op waterstof is vergelijkbaar met een accu: ze gebruiken chemische energie om elektriciteit te creëren via katalysatoren. Anders gezegd: waterstof is de brandstof om de chemische reactie te starten, zonder dat daarbij CO2 vrijkomt als bijproduct (enkel water).

Orderboek

Nikola mikt op een omzet van 1,4 miljard dollar tegen 2023, wanneer het bedrijf zowel batterij- als brandstofcel-aangedreven voertuigen zal verkopen, gebaseerd op de verkoop van ongeveer 5.500 vrachtwagens en de exploitatie van 28 waterstoftankstations.

Het bedrijf tekende een overeenkomst met energiebedrijf Nel voor de ontwikkeling van de waterstoftankstations en met automobielleverancier Bosch voor het ontwerp van onderdelen van zijn vrachtwagens. Verder werd vorig kaar een joint venture aangegaan met de Europese vrachtwagenfabrikant Iveco, dat het businessmodel geloofwaardigheid verschafte, maar ook zicht op effectieve productie bood.

In het orderboek vinden we AB InBev, dat recent de eerste volledig CO2-vrije levering van brouwerij tot afnemer voltooide met een Nikola-truck. Voor de brouwer is dat de meest beloftevolle optie voor lange afstanden. AB InBev bestelde in het kader van zijn 2025 Sustainability Goals een forse 800 waterstof-elektrische trucks van Nikola, die pas in 2020 of 2021 écht in productie gaan. Op termijn wil de brouwer zijn hele truckvloot CO2-vrij maken, ook voor lange afstanden. 

Omvang en financiering

Er staan 360 miljoen aandelen Nikola uit. Aan een waarde van 75 dollar per stuk levert dat een beurskapitalisatie van ongeveer 26 miljard dollar op. Dat is groot, ongeacht welke maatstaven we daarvoor nemen.

Bestaande vrachtwagenbedrijven zoals Paccar en Traton (een afsplitsing van Volkswagen) worden gewaardeerd op ongeveer 21 en 24 miljard dollar. Paccar verkoopt ongeveer 200.000 vrachtwagens per jaar, terwijl Traton er 240.000 de deur uit kan laten rollen. Vrachtwagenproducent Navistar International is 5 miljard dollar waard en dieselmotorreus Cummins is goed voor 28,5 miljard dollar.

Om de vooropgestelde productie te realiseren zal Nikola nog heel wat cash moeten investeren. Op zijn balans staat vandaag alvast 525 miljoen dollar, dat het verkreeg in ruil voor de ‘verkoop’ aan de VectoIQ SPAC. Dat bedrag kan bijgeteld worden bij de bestaande voorraad van 525 miljoen dollar, dat het via drie financieringsrondes opbouwde.

Waardering

De stijging en de beurswaarde zijn op zijn zachtst gezegd opmerkelijk. Gelet op de manier waarop de groep naar de beurs gekomen is en het beperkte aantal aandelen dat beschikbaar is, is zelfs de relatief kleine vraag naar het  aandeel van particuliere en institutionele beleggers, ETF-fondsen, hefboomstrategieën meer dan voldoende katalysator.

Daarnaast verkoopt het bedrijf een droom met een marktpotentieel dat aan de vroege jaren van Tesla doet denken. Maar of dat allemaal rechtvaardigt dat het bedrijf vandaag groter is geworden dan pakweg Chipotle Mexican Grill of Dow, is maar zeer de vraag. Een speciale status is gezien zijn activiteiten zeker gerechtvaardigd, maar een 176ste plaats op de ranglijst van grootste Amerikaans bedrijven toont vandaag vooral de hype, de droom en de complete loskoppeling tussen cashflows en beurswaarde aan.