De Chinese beurs opende na een week vakantie vandaag opnieuw de deuren, maar kreeg meteen een opdoffer te verwerken. Aanleiding was het bericht dat de Amerikaanse regering van Joe Biden vrijdag een uitgebreide reeks exportcontroles publiceerde, waaronder een maatregel om China de toegang te ontzeggen tot bepaalde halfgeleiderchips die waar ook ter wereld met Amerikaanse apparatuur zijn gemaakt. De sancties tegen Huawei destijds leken slechts een opwarmertje. De halfgeleideroorlog tussen beide landen krijgt een nieuwe dimensie en Chinese halfgeleideraandelen (-4%) betaalden maandagmorgen de prijs, zag financieel-econoom Tom Simonts.

Leveringsstop

De reeks maatregelen zou kunnen neerkomen op de grootste verschuiving in het Amerikaanse beleid ten aanzien van de verzending van technologie naar China sinds de jaren negentig. Als ze effectief zijn, kunnen ze China's chipindustrie belemmeren door Amerikaanse en buitenlandse bedrijven die Amerikaanse technologie gebruiken te dwingen hun steun aan enkele van China's toonaangevende fabrieken en chipontwerpers stop te zetten.

Volgens de nieuwe regelgeving moeten Amerikaanse bedrijven stoppen met het leveren van apparatuur aan Chinese chipmakers waarmee relatief geavanceerde chips kunnen worden geproduceerd - logic chips onder de 16 nanometer (nm), DRAM-chips onder de 18 nm en NAND-chips met 28 lagen of meer - tenzij ze eerst een licentie krijgen.

De vrijdag gepubliceerde regels blokkeren ook de verzending van een breed scala aan chips voor gebruik in Chinese supercomputersystemen. De regels definiëren een supercomputer als elk systeem met meer dan 100 petaflops aan rekenkracht binnen een vloeroppervlak van 6.400 vierkante meter, een definitie die volgens twee bronnen uit de industrie ook sommige commerciële datacenters van Chinese techgiganten zou kunnen treffen.

Zwarte lijst zwelt verder aan

Meteen werd China's belangrijkste producent van geheugenchips, YMTC, en 30 andere Chinese entiteiten toegevoegd aan een lijst van bedrijven die de Amerikaanse ambtenaren niet hebben kunnen inspecteren, waardoor de spanningen met Peking toenemen en een 60-dagen-klok wordt gestart die tot veel strengere sancties kan leiden.

Amerikaanse senatoren hadden eerder opgeroepen om YMTC, China's snelgroeiende chipfabrikant, op een zwarte lijst te plaatsen die bekend staat als de “entity list”. Het bedrijf werd opgericht in 2016 en vormt volgens de regering Biden een “directe bedreiging” voor Amerikaanse chipbedrijven.

Koude oorlog

Deskundigen verwachten dat de nieuwe regels een brede impact zullen hebben en China’s inspanningen, op zijn zachts gezegd, zullen afremmen om zijn eigen chipindustrie te ontwikkelen en commercieel en staatsonderzoek naar militaire wapens, kunstmatige intelligentie, datacenters en vele andere gebieden die door supercomputers en geavanceerde chips worden aangedreven, vooruit te helpen.

 "Deze maatregelen zullen de Chinezen jaren terugzetten", verklaarde Jim Lewis van de Amerikaanse denktank Center for Strategic and International Studies (CSIS), die zei dat het beleid teruggrijpt naar de strenge regels van het hoogtepunt van de Koude Oorlog. Tegenover de Financial Times ging Szeho Ng, directeur bij China Renaissance, nog een stap verder: "Op zijn zachtst gezegd gaan [Chinese bedrijven] in feite terug naar het stenen tijdperk". Meteen dringt ook de vergelijking met Huawei zich op. Het bedrijf kwam de Amerikaanse sancties amper te boven. Analisten verwachten dat de omzet van SMIC als gevolg van de sancties de komende jaren kan halveren.

Rode golf

De gevolgen van de strengere maatregelen lieten zich dan ook raden op de Chinese beurs. De aandelen van onder meer de Chinese techgiganten Alibaba Group en Tencent en van chipfabrikanten zakten. Een index die de Chinese halfgeleiderbedrijven meet, tuimelde bijna 6%  en Shanghai's op technologie gerichte STAR Market daalde met 3,6%.

SMIC daalde 3,8%, de maker van chipapparatuur NAURA Technology Group verloor de daglimiet van 10% en Hua Hong Semiconductor ging met 9,5% naar beneden. Aandelen van AI-onderzoeksbureau Sensetime en maker van bewakingsapparatuur Dahua Technology, die zullen worden afgesneden van chips die zijn gemaakt met behulp van Amerikaanse technologieën, tuimelden respectievelijk 4,4% en 10%.