Met ‘Fit for 55’ lanceert Europa een herziening van het milieubeleid, waardoor de doelstellingen voor de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen in de komende 10 jaar aanzienlijk zullen worden verhoogd. Voor het eerst omvatten die ook doelstellingen voor de internationale luchtvaart en de maritieme sector. KBC Asset Management-analist Alex Martens onderzocht wat de strengere maatregelen voor die sectoren kunnen betekenen.

Fit for 55

Met Fit For 55, het nieuwe pakket dat vandaag wordt aangekondigd, zal Europa zijn ambitie naar schatting optrekken tot een emissiereductie van 55% ten opzichte van de niveaus van 1990. Eerder was dat nog 40%. De 27 landen van de EU hebben hun emissies tussen 1990 en 2019 samen met 24% verminderd, grotendeels dankzij de beperkingen op de vervuiling die door de regeling voor de handel in emissierechten worden opgelegd.

Het voorgestelde beleid moet een aantal belangrijke veranderingen teweegbrengen om groene mobiliteitsoplossingen in de transportsector in Europa te bevorderen. Maar op lange termijn zullen er volgens KBC Asset Management-analist Alex Martens waarschijnlijk negatieve gevolgen zijn, vooral voor de scheepvaart- en luchtvaartsector. 

Impact ‘Fit for 55’ op luchtvaartsector

Wat de luchtvaartsector betreft, kan de EU de hoeveelheid gratis emissierechten verminderen die luchtvaartmaatschappijen ontvangen om een deel van hun emissies te dekken die onder de EU-ETS-regeling vallen.

De EU kan ook belastingen op intra-Europese vluchten invoeren, zoals een minimumbelasting op kerosine (vliegtuigbrandstof is momenteel vrijgesteld van belasting) en/of een minimum BTW-tarief (op dit moment wordt in de internationale luchtvaart geen BTW geheven). Die wijzigingen zouden volgens KBC AM een aanzienlijke impact hebben, vooral op Europese lagekostenmaatschappijen zoals Ryanair.

De EU kan ook het toepassingsgebied van de EU-ETS-regeling uitbreiden door te bevestigen dat vanaf 2023 alle vluchten die vertrekken uit de EU - inclusief intercontinentale vluchten - onder de ETS-regeling kunnen vallen. Dit zou aanzienlijke gevolgen hebben voor de Europese luchtvaartmaatschappijen, die momenteel zeer weinig betalen voor de aanzienlijke emissies die door langeafstandsvluchten worden veroorzaakt.

Impact ‘Fit for 55’ op scheepvaartsector en overig transport

Wat de scheepvaartsector betreft, kan de EU het toepassingsgebied van de EU-ETS uitbreiden tot de scheepvaart binnen de EU, en mogelijk ook tot delen van de intercontinentale scheepvaart.

Ten slotte kan de EU ook een brandstofheffing invoeren voor het wegvervoer (auto's en vrachtwagens), hoewel dit voorstel waarschijnlijk op grote politieke weerstand zal stuiten.