wo. 13 aug 2025
Bernard Keppenne: Een economie in wankel evenwicht, een natuur in totale disbalans

De dollar staat onder druk na de inflatiecijfers, en de Amerikaanse beurzen bereiken nieuwe records, om dezelfde reden en ook dankzij de verlenging van het staakt-het-vuren tussen de Verenigde Staten en China.
Dollar onder druk
De inflatiecijfers in de VS tonen aan dat de inflatie beperkt blijft ondanks de stijging van de invoertarieven, wat impliceert dat een renteverlaging door de FED in september vrijwel zeker is. De inflatie steeg met 0,2% op maandbasis tot 2,7%, terwijl de markt rekende op 2,8%. Als we de volatiele componenten uitsluiten, steeg de kerninflatie met 0,3% – de sterkste stijging sinds januari – en ging het jaartempo van 2,9% naar 3,1% in juli.
Conclusie: de inflatie zal waarschijnlijk licht blijven stijgen, maar aangezien de Fed twee mandaten heeft, zouden de spanningen op de arbeidsmarkt in combinatie met een gematigde inflatie haar ertoe moeten aanzetten om de rente meerdere keren te verlagen vóór het einde van het jaar.
Minder evident voor de BoE
De situatie is veel complexer voor de Bank of England, die net als de VS te maken heeft met een verzwakkende arbeidsmarkt, maar met een sterke loongroei. Volgens het Office for National Statistics daalde het aantal werknemers op loonlijsten in juli met 8.000, waarmee een dalende trend wordt voortgezet die in februari begon, na een daling van 26.000 in juni. Ondanks deze daling stegen de gemiddelde wekelijkse lonen in het VK, exclusief bonussen, in de drie maanden tot juni met 5,0%, ruim boven het niveau van ongeveer 3% dat als verenigbaar wordt beschouwd met het inflatiedoel van 2% van de BoE.
Een andere indicatie van een verzwakkende arbeidsmarkt is de daling van het aantal vacatures met 44.000 in de drie maanden tot juli, tot 718.000 – het laagste niveau sinds de drie maanden tot april 2021. De BoE, die vorige week haar rente met 0,25% verlaagde, zit klem tussen een verslechterende arbeidsmarkt en een afkoelende economie, terwijl de loondruk ruim boven haar doelstelling blijft. Tot nu toe heeft ze zich voorzichtiger opgesteld dan de meeste andere centrale banken in het proces van monetaire versoepeling, en deze uitzondering zou wel eens kunnen aanhouden. Ondanks aanzienlijk hogere rentes dan in de eurozone blijft het pond onder druk staan ten opzichte van de euro.

Prijzen en klimaat
Voedselprijzen worden steeds vaker beïnvloed door weersomstandigheden, die steeds grilliger worden en grotere extremen vertonen. Met temperaturen zoals momenteel in Zuid-Frankrijk lijden groenten en fruit zwaar. Na de brand in de Aude zal het meer dan 10 jaar duren – misschien zelfs langer – om de wijnproductie op hetzelfde niveau te krijgen. En dit is slechts één voorbeeld van velen. Wereldwijd, hoewel het recordniveau van maart 2022 niet werd bereikt, is de voedselprijsindex van de FAO, gepubliceerd afgelopen vrijdag, met 7,6% gestegen ten opzichte van juli 2024.

In juli steeg de index met 1,6% ten opzichte van juni, als gevolg van hogere prijzen voor vlees en plantaardige oliën, terwijl de graanprijzen daalden.
Wat vlees betreft, bereikte de FAO-index een historisch hoogtepunt, met stijgende prijzen voor rund- en schapenvlees, die zwaar getroffen zijn door blauwtong – een ziekte die de veestapel decimeerde en waarvan de gevolgen nog jaren voelbaar zullen zijn – en door een sterke vraag, vooral uit China en de VS. Na zeer hoge niveaus in 2023 blijft de suikerprijs dalen, met een verwachte wereldwijde productiestijging in 2025-2026, met name in Brazilië, India en Thailand.
Voor graanproducenten, en vooral voor tarweproducenten, dalen de prijzen sterk door een overvloedige productie. Ondanks de goede kwaliteit blijven de tarweprijzen dalen: op de beurs van Chicago verloor tarwe dit jaar tussen de 5 en 17%, afhankelijk van de soort

Op Euronext is de prijs van een ton zachte tarwe onder de symbolische grens van 200 euro gezakt.
Deze waardedaling wordt vooral veroorzaakt door een wereldwijde aanbodexplosie tegenover een stagnerende vraag. Volgens de FAO zal de wereldwijde graanproductie dit jaar drie miljard ton bedragen, een stijging van 0,9% op jaarbasis – een record dankzij hoge opbrengsten van maïs, rijst en tarwe.