Na twee goede jaren van bovengemiddelde volumegroei voor de uitzend- en recruitmentbranche, sloeg die groei vorig jaar om in krimp. Macro-economische onzekerheid, stijgende lonen en een onstabiel politiek klimaat drukken het vertrouwen van kandidaten en maken bedrijven terughoudend om hun personeelsbestand uit te breiden. Als gevolg daarvan hebben aandelen van bedrijven als Randstad, Robert Half en Adecco een klap gekregen en staan ze sinds het begin van het jaar ongeveer -25% lager. De lage zichtbaarheid en zwakke economische indicatoren hebben alle hoop op een snel herstel voorlopig van de tafel geveegd, zegt KBC Asset Manager Jonas Theyssens.

Coronacrisis in volle kracht

De pandemie was een regelrechte ramp voor de uitzendsector. Bedrijven haastten zich om openstaande vacatures offline te halen en een recordaantal mensen werd ontslagen in een poging om de bedrijfswinsten hoog te houden. Sectoren die afhankelijk zijn van persoonlijk contact en vrije tijd, zoals entertainment, restaurants, reizen en sport - die vaak gebruik maken van uitzendkrachten - werden extra hard getroffen. Werknemers van hun kant wilden niet het risico lopen om hun inkomen te verliezen en gaven de voorkeur aan baanzekerheid. Bijgevolg zagen wervingsbureaus de vraag naar vaste en tijdelijke werknemers en sollicitaties van werkzoekenden volledig opdrogen.

De volumedaling was echter van korte duur dankzij een V-vormig economisch herstel. Het opheffen van de wereldwijde lockdowns veranderde in een volwaardige koopwoede, versterkt door overheidssteun en een ongekende geldinjectie door centrale banken. Bedrijven deden er alles aan om aan de stijgende vraag te blijven voldoen, wat betekende dat ze opnieuw mensen in dienst moesten nemen en op zoek moesten naar tijdelijke arbeidskrachten om problemen in de toeleveringsketen op te lossen. Bijgevolg waren 2021 en 2022 boomjaren voor de rekruteringsindustrie.

Begin 2023 stopte de muziek

Het feest was even plots voorbij als het gestart was. De economische groeimotor begon te sputteren als gevolg van een poging van de centrale banken om de inflatie te beteugelen en het ondernemersvertrouwen liep een flinke deuk op. Sindsdien hebben uitzendbedrijven hun organische groei kwartaal na kwartaal zien afnemen. Managementteams wijten de lagere vraag aan bedrijven die hun investeringen terugschroeven en weigeren nieuwe mensen aan te nemen uit angst voor slechtere economische tijden. Bovendien maken de hogere kosten voor levensonderhoud en de onzekerheid werknemers huiverig om van baan te veranderen. 

De meest recente kwartaalresultaten lieten opnieuw een daling van de organische groei zien van ongeveer -10% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, wat de 20e opeenvolgende krimp markeert. Als gevolg hiervan blijven managementteams zeer voorzichtig in hun vooruitzichten voor de tweede helft van het jaar, verwijzend naar een aanhoudend uitdagende marktomgeving. Het verhoopte herstel lijkt dus nog uit te blijven.

Surfen op de golven van de cyclus

De afgelopen jaren hebben eens te meer aangetoond hoe cyclisch een sector als recruitment is. Als de economische groei aantrekt, bloeien de uitzendkrachten en wervingsbureaus op. Bedrijven krijgen weer vertrouwen en proberen te anticiperen op de toekomstige groei van de vraag door extra mensen aan te nemen en te investeren in de toekomst. Tegelijkertijd worden werknemers opportunistisch en veranderen ze sneller en vaker van baan op zoek naar betere voorwaarden of nieuwe uitdagingen. 

De strijd om talent krijgt vorm en dat betekent booming business voor wervingsbureaus. Maar als het slecht gaat, is de sector een van de eerste - en moeilijkste - om getroffen te worden. Als de economische groeimotor begint te haperen en bedrijven voorzichtiger worden over de toekomst, beginnen ze hun investeringen terug te schroeven en banen te schrappen in een poging om kosten te besparen. Interim- en tijdelijk werk is het meest gevoelig voor de economische cyclus, omdat deze mensen als eerste hun baan verliezen als de zaken omslaan. 

Als bedrijven voorzichtiger worden tijdens een economische vertraging, worden werknemers dat ook en de meeste mensen met een baan zullen prioriteit geven aan baanzekerheid en minder snel van baan veranderen. De cyclische aard van de sector wordt ook weerspiegeld in de aandelenkoersen van wervingsbureaus die op de beurs genoteerd staan. Voor beleggers in dit soort bedrijven is timing alles.

De visie van KBC Asset Management

Maar eindigen doen we met een positievere noot. Voor het eerst sinds eind 2022 zien we tekenen van een stabiliserende wervingsmarkt. De organische groei was opnieuw negatief in vergelijking met het tweede kwartaal van vorig jaar, maar in vergelijking met het eerste kwartaal was er een lichte verbetering. 

Sommige managementteams durfden zelfs - met enige voorzichtigheid - te zeggen dat het ergste achter de rug is. Ondertussen 'managen ze wat ze kunnen', wat betekent dat ze in de kosten snijden om de bedrijfsresultaten op peil te houden totdat de vraag weer aantrekt. Bovendien zijn de waarderingen relatief aantrekkelijk, wat een kans kan zijn voor avontuurlijke beleggers. 

Maar opgepast, want het economische momentum is onlangs duidelijk opnieuw negatief geworden en voorlopende indicatoren wijzen erop dat het volgende kwartaal opnieuw zwak zal zijn voor de sector. Het verhoopte herstel van de vraag is uitgebleven en lijkt zich nu te verplaatsen naar ten vroegste medio 2025. Bovendien zorgen structurele verstoringen zoals automatisering en AI voor twijfels over het groeiprofiel van de sector op lange termijn. Ondanks het feit dat het ergste achter de rug lijkt te zijn, vinden we het te vroeg om de sector opnieuw te bekijken.