Er is vandaag en gisteren zowat overal ter wereld een vorm van milde of felle chaos. En er zijn véél vragen. Dat zet de noodzaak voor een objectief overzicht van de tarievenimpact in de verf, zodat KBC Securities aan de slag ging en een bijzonder interessant overzicht opmaakte. Centraal daarin staan de minimumtarieven die worden ingesteld vanaf 5 april. Canada en Mexico werden niet opgenomen in die lijst, zodat de vrijstellingen voor de invoer blijven bestaan. Maar de tarieven van 25% op buitenlandse onderdelen van auto’s zullen wel met onmiddellijke ingang ingaan. De wederkerige tarieven vinden ingang vanaf 9 april. Daarin worden staal, aluminium, auto’s en koper uitgesloten, net zoals farmaceutische producten, halfgeleiders en timmerhout.

Op geografisch vlak:

• China: 34% met intrekking van "de minimis"-vrijstellingen (verschepingen van minder dan 800 dollar worden dus belast tegen 30% of een vast bedrag, bovenop de bestaande tarieven)
• EU: 20% universeel tarief. 
• Japan: 24% universeel tarief.
• UK: 10% universeel tarief.

Wat zijn de gevolgen op hoog niveau 

De stijging van de tarieven tot het hoogste peil sinds 1910 ging veel verder dan verwacht, want waarnemers rekenden op een peil van 10% tot 12%, en dat dan nog eens tijdelijk. 

• Implicaties voor de VS: het risico op een stagflatieschok bestaat, en dat wil zeggen dat de consument als eerste het gelag zal betalen. Op korte termijn zullen Amerikaanse bedrijven die lokaal produceren duidelijk begunstigden zijn, omdat ze hogere prijzen kunnen aanrekenen, zonder tarieven te moeten betalen.
• Gevolgen voor de rest van de wereld: de netto-impact is hier ook negatief. Handelsstromen en zakelijk vertrouwen worden geïmpacteerd, wat het risico op een wereldwijde recessie verhoogd. Hoe de inflatie in Europa kan evolueren is wat lastig in te schatten, want China zou zijn producten kunnen dumpen in Europa en zo de inflatieschok dan weer kan milderen.
• Implicaties voor de EU: Fiscaal beleid is misschien niet genoeg om het effect te compenseren, en dus is er een pak onzekerheid over de vergeldingsacties vanuit het Blok. Maar de Amerikaanse tariefplannen heeft ons waarschijnlijk wel aan een piektarief gebracht.
• Marktbeweging: Er is een duidelijk ruk naar defensieve aandelen, met de wens om risico af te bouwen. De markten zullen nog een hele tijd zijwaarts bewegen, net zoals in 2018, en erg afhankelijk zijn van vergeldingsmaatregelen of onderhandelingen.

Consument 

• De impact verschilt, maar zowel op direct als indirect zijn die negatief. Het verschil wordt bepaald door bedrijfsmodellen met internationale, dan wel met lokale toeleveringsketens. Zo zijn adidas en Nike sterk vertegenwoordigd in Azië en is de lokale productie van kleding in de VS beperkt. Prijsverhogingen zijn dus quasi onvermijdelijke. Aan de andere kant hebbenv veel voedselmerken lokale productiefaciliteiten, zoals bvb Nestlé. Die produceert zo’n 90% van de producten in de winkels lokaal. Op franchisemodellen zoals McDonalds hebben de tarieven amper impact, terwijl ook Coca-Cola heeft zijn bottelingsproces uitbesteedde. Zelfde voor platforms zoals Zalando en Booking.com. Maar voor de e-commerce ligt het toch wat moeilijker, zeker als er toeleveringsketens zich uitstrekken tot in Azië. 

Transport 

• Een veranderende wereldorde zal negatief zijn voor vrachtvervoerders en expediteurs. Zij waren de grootste globaliseringswinnaars, maar moeten nu afrekenen met mogelijke lagere verzendvolumes. Dan zijn lokale luchtvaartmaatschappijen zoals Ryanair beter af, ook al hebben heel wat materialen voor vliegtuigen en onderdelen internationale wortels. 

Nutsbedrijven 

• Deze sector wordt aanzien als een veilige haven en mogelijke zelfs als een potentiële winnaar. Denk aan spelers in hernieuwbare energie, die mogelijk meer vraag krijgen omdat hun elektriciteit niet internationaal wordt uitgewisseld. Wel kunnen de inputkosten verder stijgen, wat de toekomstige groei onder druk kan zetten. Voor de gereguleerde spelers van het type Elia is er een beperkte tariefimpact, terwijl ze meestal wel een rendement op hun activabasis ontvangen.

Gezondheidszorg 

• Farmaceutische producten werden uitgesloten van de tarievenlijst, maar het is onduidelijk of ze daar in de toekomst niet alsnog op kunnen gezet worden. President Trump roemde Johnson & Johnson, Eli Lilly en Merck wel al voor hun recente investeringen in Amerikaanse productie. Farmaspelers moeten nu wel aan de slag om de productie nog meer naar de VS te brengen om zo uit het schot van de tarieven te blijven. Diagnostische bedrijven zullen waarschijnlijk elke negatieve impact van tariefblootstelling ontwijken.

Industrie 

• Recent is de verhouding tussen voorraden en nieuwe orders dramatisch toegenomen, want neerwaartse druk kan zetten op de inflatie, aangezien China producten in de EU zal willen dumpen. Verder kan de sector slachtoffer worden van een tragere besluitvorming en een verzwakking van de orderontvangst. Nogal wat spelers zullen hun activiteiten in landen als Vietnam en Thailand moeten herdenken. 
• Scandinavische machinebouwers worden relatief zwaar getroffen omdat ze exporteren naar de VS. Denk aan Sandvik, Atlas Copco en Assa Abloy. De grote bedrijven in de elektronicasector worden dan weer relatief minder getroffen, omdat zij meestal lokaal voor lokaal produceren.

Vastgoed

• De sector is altijd gevoelig voor economische moeilijkheden, maar daartegenover staan interessante coupons en een defensief karakter van de omzet. Terwijl logistiek en kleinhandel het meest getroffen kan worden, lijken vastgoedgroepen die actief zijn in woningen, kantoren en de gezondheidszorg beter beschermd. Voor de hele sector geldt dat de forse rentedaling ook in het voordeel speelt van hun balans, die mogelijk kan geherfinancierd worden.

Grondstoffen 

• Goud fungeert als toevluchtsoord in turbulente tijden, vooral wanneer het vertrouwen in de Amerikaanse overheid afneemt. Beleggers verkopen hun Amerikaanse staatsobligaties en dollars in ruil voor fysiek goud, ook al omdat goud niet onderhevig is aan tarieven.
• De koperprijzen daalden in de VS en handelden gisteren stabiel in Londen. Voor koper gelden (voorlopig) geen tarieven, maar die zouden er later wel aankomen. Feit is dat de kopervoorraden in de VS op een historisch hoogtepunt staan, maar daar zou verandering in komen.
• Mineralen die niet verkrijgbaar zijn in de VS vallen ook niet onder de tarieven.
• Op ijzererts en staal/aluminium waren al tarieven van toepassing, maar de Amerikaanse importafhankelijkheid voor ijzererts en staal is slechts 13%. Ze zijn zelfvoorzienend, maar wel afhankelijk van aluminium dat grotendeels uit Canada en Jamaica komt

Energie 

• Olie, gas en geraffineerde producten (diesel, benzine, kerosine, enz.) zijn vrijgesteld van nieuwe tarieven. Logisch, want de VS is een energie-exporteur is, geen energie-importeur. Maar dat maakt het land kwetsbaar voor vergeldingsmaatregelen.

Banken en verzekeraars

• Financiële bedrijven, zoals banken en verzekeraars, ondervinden geen directe gevolgen van de tarieven. De effecten op deze bedrijven zullen echter indirect zijn, omdat een staglatiescenario tot minder leningen zal leiden, hogere wanbetalingspercentages, een lager rendement op vastrentende beleggingen en stijgende kosten,... De tarieven zullen de economische groei ook wereldwijd vertragen, wat de kredietvraag negatief kan beïnvloeden. De tarieven zullen ook negatieve gevolgen hebben voor belangrijke klanten van de sector, die daardoor aan financiële draagkracht zullen inboeten.
• Verzekeringsmaatschappijen zijn minder kwetsbaar voor de gevolgen van tarieven dan banken, vooral die maatschappijen die voornamelijk in Europa zijn verankerd, zoals Allianz en AXA. Negatieve effecten zouden hogere claimkosten en premieaanpassingen kunnen zijn. 
• Een belangrijke indirecte impact komt er ook via de rente. De voorbije dagen daalde de 10-jaarsrente namelijk fors omwille van recessievraag, wat de netto marges bij de banken onder druk kan zetten. 

Automotive 

• Autotarieven zijn een aparte categorie. De tarieven die vorige al werden aangekondigd mogen niet boven op de bredere wederzijdse tarieven voor andere goederen komen, want ze zullen sowieso al een aanzienlijke negatieve impact hebben op de Amerikaanse auto-industrie. Aangezien ongeveer 4096 van de voertuigen die in de VS worden verkocht, worden geïmporteerd. De gemiddelde prijs van een auto in de VS zou met ongeveer USD 4.000 (8%) kunnen stijgen, waardoor de Amerikaanse automarkt structureel zou krimpen. 

Technologie 

• Halfgeleiders zijn vrijgesteld van de wederzijdse tarieven, maar een aanzienlijk deel van de elektronicaproducten wordt voor verzending naar de VS geassembleerd in China/Zuidoost-Azië. Die landen worden wél het meest getroffen door de wederzijdse tariefverhogingen. De vraag is nu of deze extra tarieven doorberekend kunnen worden aan de consument, zonder dat dat rechtstreeks zal leiden tot vraagvernietiging. Te verwachten is dat Al-namen het minst impact zullen ondervinden, terwijl auto- en industrienamen waarschijnlijk het zwaarst getroffen worden. 
• In Software en Media zijn het vooral de gezondheid van de eindmarkten en de evolutie van de wisselkoersen die spelen. Een directe impact is echter te verwaarlozen. 
• Telecomspelers ondervinden geen impact en zijn dus een goede plek om te schuilen. Maar bedrijven zoals Apple worden wel midscheeps geraakt, gezien zijn consumentgerichte karakter en omdat het grootste deel van de eindassemblage in China plaatsvindt. De laatste tijd is de productie immers gediversifieerd naar Vietnam en in mindere mate India. Maar dat zal niet voldoende zijn.