De recente rally van de Nasdaq 100 index is u waarschijnlijk niet ontgaan. Beter bekend als de “ChatGPT-rally”, liet de Amerikaanse technologie-index het beste halfjaar optekenen sinds de lancering van de index: de zinderende rally stuwde de Nasdaq 100 dit jaar al 37,5% hoger, tegenover 14,8% voor de S&P 500. Dat heeft zo zijn gevolgen, want de 5 grootste bedrijven maken nu 43% van het totaal uit. En dat is onrealistisch groot, zodat Nasdaq maandag al meldde dat een “Speciale herbalancering” dit gewicht moet terugbrengen naar 38,5%. Minder overconcentratie, en dus meer integriteit. Tenzij de beurskoersen verder doorstijgen. 

Een beetje dominant is goed, maar meer ook niet

Het is niet de eerste keer dat er over wordt gegaan tot een “speciale herbalancering”, want ook in 1998 en 2011 was dat al eens het geval. Deze procedure maakt dan ook deel uit van de methodologie van Nasdaq 100 om te blijven voldoen aan een regel van de Amerikaanse beurswaakhond SEC over fondsspreiding. Die stelt dat er moet worden bijgestuurd als het totale gewicht van bedrijven met elk meer dan 4,5% weging in de index 48% overschrijdt. Tijdens de herbalancering wordt dit beperkt tot 40%.

Het is in die context dan ook niet meer dan logisch dat er vandaag ook vragen gesteld worden over de dominantie van de zwaargewichten in de S&P 500 index. De beurswaakhond stelt dat daar dient te worden ingegrepen als het totaal van bedrijven, met elk een gewicht van meer dan 4,8% in de index, meer dan 50% van de totale index bedraagt. Apple en Microsoft zijn de enige twee bedrijven die meer dan 4,5% wegen. Als we daar de opvolgers (Amazon, Nvidia en Tesla) bijtellen, bedraagt het gewicht van de Big 5 zo’n 22,2%. Een bijsturing lijkt dus niet imminent.

De top-15 van de Nasdaq 100 index ziet er als volgt uit.

Big 5 ietwat minder big

Zover is het dus nog niet, maar Nasdaq besloot toch niet te wachten. Microsoft heeft vandaag immers al het grootste gewicht met 12,91%, gevolgd door Apple met 12,47%, Nvidia 7,04%, Amazon 6,89% en Tesla 4,50%. Een recente rally in de aandelen van Tesla duwde het totale gewicht boven de 48%, wat de herbalancering volgens een studie van Wells Fargo uitlokte.

De grafiek hieronder vergelijkt niet de weging, maar wel de marktwaarde van de ‘Big 3’ (Microsoft, Apple en Amazon) met de marktwaarde van de Nasdaq 100. Samen tekenen ze voor een gewicht van 38,7%. Omwille van de huidige wegingen wegen de drie grootste spelers in de index zelf iets minder zwaar door.

Apple tikte vorige maand een marktkapitalisatie van 3 biljoen dollar aan, maar daalde maandag na de aankondiging met 1%. Andere megacapaandelen, waaronder Microsoft, Alphabet en Amazon, werden op maandag 0,7% en 2,5% lager gezet. Die beweging kwam nadien wel tot stilstand. Van paniek is er zeker geen sprake.

Miljardendans

Het aantal aandelen dat verkocht zal moeten worden door de herbalancering is nog niet bekend omdat de exacte veranderingen in de gewichten van de aandelen nog niet bekend werden gemaakt. Wel zeker is dat het gaat om miljarden dollars. Het exacte aantal hangt af van een aantal factoren, waaronder de huidige prijzen van de aandelen, de omvang van de beleggingsfondsen die de Nasdaq 100 index volgen en de handelsstrategieën van die fondsen.

• De herbalancering zal gebaseerd zijn op de indexeffecten en -aandelen die uitstaan op 3 juli 2023.
• De aankondigingen van de indexaandelen en de pro-forma file release zullen op 14 juli plaatsvinden.
• De herbalancering wordt van kracht voor de opening van de markt op maandag 24 juli.

Bijsturingen

De herbalancering zal niet resulteren in het verwijderen of toevoegen van aandelen uit de Nasdaq 100 index. De gewichten van de bestaande aandelen worden gewoon opnieuw verdeeld. Onderstaande bedrijven zullen hun gewicht in de Nasdaq 100 index zien toenemen als gevolg van de herbalancering:

• Starbucks (SBUX)
• Mondelez (MDLZ)
• Booking Holdings (BKNG)
• Gilead Sciences (GILD)
• Intuitive Surgical (ISRG)
• Analoog Devices (ADI)
• Automatic Data Processing (ADP)

Ondertussen zullen deze bedrijven hun gewicht in de Nasdaq 100 index zien afnemen:

• Microsoft (MSFT)
• Apple (AAPL)
• Nvidia (NVDA)
• Amazon.com (AMZN)
• Tesla (TSLA)
• Meta Platforms (META)
• Alphabet (GOOG)

Verkoopdruk

In het kader van “Trop is teveel, en teveel is trop” is een herbalancering in principe altijd positief. Het zal het concentratierisico verminderen en de index daardoor representatiever maken voor de bredere markt. Maar de hele operatie zal wél een impact hebben op beleggingsfondsen die de Nasdaq 100 index volgen. En die kan aanzienlijk zijn, aangezien de fondsen aandelen moeten verkopen van bedrijven waarvan het gewicht is afgenomen en aandelen moeten kopen van bedrijven met een hoger gewicht. Dit kan leiden tot volatiliteit in de markt rond de tijd van de herbalancering, maar even zo goed in de aanloop daarnaartoe. Op iets langere termijn, zal die volatiliteit snel weer verdwijnen, zodat de beurskoersen weer vrijelijk verder kunnen caprioleren. En wat als de rally onverminderd doorgaat? Dan komt er wie weet weer een speciale herbalancering aan. Of ook niet.